Mevzu şu ki, bayanlar ve baylar, daha iyi bir kelime bulamadığım için bunu tercih edeceğim, açgözlülük iyidir. Açgözlülük işe yarar. Açgözlülük, evrimsel ruhun özünü açıklığa kavuşturur, açgözlülük keskindir ve amaca uygundur. Açgözlülük, tüm biçimleriyle; yaşam için, para için, sevgi için, bilgi için açgözlülük insanlığın yükselişinin sebebidir. Ve açgözlülük, iyi dinleyin, sadece bu şirketi değil, ABD denen diğer asıl arızalı şirketi de kurtaracaktır. Çok teşekkür ederim.
Gordon Gekko
Bu filmin incelemesine, filmin belki de en önemli alıntılarından biriyle başlamayı uygun gördüm. Gordon Gekko, borsadaki hisse senetlerini toplayarak takeover yaptığı (takeover, bir kişinin veya grubun, borsaya kote bir diğer şirketin, yönetiminin ya da ortaklarının istememesine rağmen, şirket üzerinde denetim ve sahiplik elde etmek amacıyla hisse senetlerini satın almasıdır) Teldar Paper şirketinin genel kurul toplantısında yapıyor bu konuşmayı.
Teldar Paper, son zamanlarda işleri kötü giden bir şirket ve hisse sahiplikleri az olmasına rağmen çok söz hakkına sahip olan ve her biri 200.000$’ın üstünde yıllık maaş alan 33 yönetim kurulu üyesi tarafından yönetiliyor.
Haliyle, şirkette verimlilik düşüyor, hisse senedi fiyatları da düşüyor ve Gordon Gekko’nun şirketi takeover yapması için uygun bir ortam oluşuyor. Takeover sonrası yaptığı konuşmada da, aslında tüm medeniyetin “daha fazlasını isteyen” bir grup açgözlü insan ve bir grup açgözlü ülke tarafından ilerletildiğini bu alıntıdaki cümlelerle anlatıyor.
Aslında şöyle bir düşünün, daha fazla tüketmek isteyen, avladığı avları satıp para kazanmak, takas yapıp yeni ürünler elde etmek isteyen avcılar daha iyi silahlar üretiyor, topraklarındaki madenlerle yetinmeyen ülkeler diğer ülkeleri sömürge haline getirmek için motorlar keşfedip gemiler yapıyor, daha iyi para kazanmak için yükselmek isteyen kişiler daha çok çalışıyor, daha fazla üretiyor.
Esasen, Gordon Gekko’nun, daha iyi bir kelime bulamadığı için kullandığı “açgözlülük”, gerçekten de insanlığın ilerlemesinin ana yakıtlarından biri.
Her şeyi geçtim, kapitalizm dediğimiz, serbest piyasa dediğimiz, paranın serbest dolaşımı dediğimiz, finansal piyasalar dediğimiz kavramlar da tamamiyle daha fazla ticari hacme ulaşmak, daha fazla bağlantı kurmak ve dolayısıyla daha fazla para kazanmak isteyen bir takım “açgözlü” insanın icadı değil mi?
Para taşımak yerine “bill of exchange” denilen senetleri keşfeden, sonra fazlasını başkasına kiralayan ve böylece faizi bulan, işi daha da büyütüp bankacılık sistemini kuran, insanların daha fazla tüketmesi (ve haliyle yine daha fazla kazanabilmek) için krediler veren, satın almalar yapan, şirketlerini borsaya açıp hisselerini yatırımcılara satan, hep “daha fazla nasıl kazanırız” diye düşünen bir grup açgözlü insan olmasa, bu sistem böylesine kusursuz veya kusurlarını hızla kapatacak çeviklikte tasarlanabilir miydi?
İşte 1987’de çekilen Wall Street filmi, tüm bu açgözlü güruhun belki de en çok kümelendiği yeri, finansal piyasaları ve borsayı, hem de tam kalbinde, Wall Street’te anlatıyor.
Filmde Charlie Sheen’in canlandırdığı Bud Fox, hala kendi etik değerleri olan, yoldan çıkmamış, paranın henüz bozamadığı bir çömez. Michael Douglas’ın canlandırdığı Gordon Gekko ise multimilyoner bir para babası, borsacı, spekülatör, tüccar.
Asıl uzmanlığı, kendi networküyle, tanıdıklarıyla, satın aldığı veya ulaştığı bilgilerle insider trading. Yani, bilgiye herkesten daha önce ulaşarak doğru pozisyonda konumlama ve bunun üzerinden para kazanma.
Gordon Gekko aynı zamanda sektörde bulunanlar için hem yetkinliği hem de zenginliği dolayısıyla yüksek bir rol model. Bud Fox da sürekli ona ulaşmaya çalışıyor.
Sonunda ulaşıyor da, ancak ikili arasında ilerleyen ilişki, Bud Fox’ın bazı ahlaki sorgulamalarına çarpıyor ve film bu minvalde gelişiyor.
Daha fazla detaya inip spoiler vermeyeyim, ancak finansal piyasalarla ilgilenen herkesin bu filmi izlemesini öneririm. Zevkle izlenecek, güzel bir film.
Büyük yönetmen Oliver Stone’un yönettiği bu filme benim notum 10 üzerinden 7. IMDB’de ise 7.3 almış.
Michael Douglas, bu filmdeki rolüyle 1988’de En İyi Aktör OSCAR’ı kazanmış.
Filmden bir alıntıyla bu film incelemesini burada bitireyim:
“Burası Wall Street, eğer arkadaş istiyorsan bir köpek al, burada arkadaş bulamazsın”
Gordon Gekko
Bundan sonra izlediğim filmleri buraya eklemeye ve bu tarz inceleme yazıları yazmaya çalışacağım. Yorumlarınızda bana filmler önerebilirsiniz. Ek olarak, kitap önerilerime de şuradan ulaşabilirsiniz.
