Dostlar, herkese merhaba.
Borsanın İzinden markası ve bu blog bir trading okulu olmasının yanında, daha da özelinde bir Price Action okulu. En başından beri ben böyleyim ve yarattığım bu ortam da sizlere Price Action anlatıyor.
Bildiğiniz gibi, Price Action’da da indikatör dediğimiz şey neredeyse hiç yok, onun yerine direkt olarak fiyat ve hacim hareketlerini yorumlayıp anlamlandırmaya çalışıyoruz.
Yine de, eskiden çok sıklıkla kullandığım iki indikatörü burada sizlere tanıtmak istiyorum.
Hazırsanız başlayalım.
ADX ve DMI İndikatörlerine Bakalım
Bildiğiniz gibi, teknik analiz dünyasında, traderların trendleri tespit etmelerine ve piyasa koşullarını anlamalarına yardımcı olan birçok indikatör bulunmaktadır. Hatta zaman geçtikçe yeni indikatörler keşfedilmekte veya eski indikatörlere yeni katkılar sunulmaktadır.
ADX (Average Directional Index) ve DMI (Directional Movement Index), özellikle trend yönü ve gücünü analiz etmek isteyenler için öne çıkan iki indikatör. Bu yazımda, ADX ve DMI indikatörlerini derinlemesine inceleyecek, nasıl hesaplandıklarını, yorumlandıklarını ve hangi piyasa koşullarında daha etkili olduklarını ele alacağım.
ADX Nedir?
ADX, bir varlığın trend gücünü ölçmek için kullanılan popüler bir teknik analiz indikatörüdür. Welles Wilder tarafından geliştirilen bu indikatör, 0 ile 100 arasında bir değer aralığında hareket eder ve tek başına bir trendin yönünü göstermez, yalnızca gücünü ölçer. Yani, fiyat aşağı da gitse, yukarı da gitse, ADX sayesinde bu hareketin gücünü ölçebilirsiniz.
Değerler ve anlamları:
- 0-25: Zayıf trend.
- 25-50: Orta trend.
- 50-75: Güçlü trend.
- 75-100: Aşırı güçlü trend.
Bu sayede yatırımcılar, fiyat hareketlerindeki momentumun trendi destekleyip desteklemediğini anlayabilir.
ADX İndikatörü Nasıl Hesaplanır?
ADX hesaplaması, formüller üzerinden ilerler ve birkaç adımı içerir. Aslında bu tarz indikatörlerin formülleri kolay formüller değildir ama yine de, indikatörün göstergelerinin arkasındaki mantığı anlamak için bu formüle ufak da olsa bir göz atsanız iyi olur.
1. +DM ve -DM Hesaplama (Yönsel Hareketler)
+DM (Pozitif Yönsel Hareket): Mevcut yüksek (high) fiyat ile önceki yüksek fiyat arasındaki farktır. Eğer bu fark, düşük fiyat farkından büyükse ve pozitifse, +DM olarak alınır, aksi halde sıfırdır.
-DM (Negatif Yönsel Hareket): Önceki düşük fiyat ile mevcut düşük fiyat arasındaki farktır. Eğer bu fark, yüksek fiyat farkından büyükse ve pozitifse, -DM olarak alınır, aksi halde sıfırdır.
2. True Range (TR) Hesaplama
True Range, fiyatın bir periyottaki toplam hareket genişliğini ifade eder:
TR = Maksimum (Mevcut Yüksek – Mevcut Düşük, Mevcut Yüksek – Önceki Kapanış, Mevcut Düşük – Önceki Kapanış)
3. +DI ve -DI (Yönsel İndeksler)
+DI (Pozitif Yönsel İndeks):
+DI = (+DM/TR) x 100
-DI (Negatif Yönsel İndeks):
-DI = (-DM/TR) x 100
4. Directional Movement Index (DX) Hesaplama
DX, +DI ve -DI arasındaki farkın toplamına oranıdır:
DX = (|+DI – -DI|/+DI + -DI) x 100
5. ADX Hesaplama
ADX, DX’in belirli bir periyottaki (genelde 14) hareketli ortalamasıdır:
ADX = DX’in Hareketli Ortalaması
ADX İndikatörünün Yorumlanması
ADX, yatırımcıların bir trendin gücünü anlamasına yardımcı olurken, tek başına kullanıldığında eksik bilgi verebilir.
- ADX 25’in altındaysa: Piyasa konsolidasyondadır, güçlü bir trend yoktur.
- ADX 25’in üzerindeyse: Trend vardır ve indikatör 100’e ne kadar çok yaklaşırsa trend o kadar güçlenir. Tabi ki bu durum daha fazla kazanç potansiyeli yaratabilir.
Ancak dikkat edilmesi gereken nokta, yüksek bir ADX değeri, trendin devam edeceğinin garantisi değildir. Bu yüzden diğer indikatörlerle desteklenmesi önemlidir.
DMI Nedir?
Directional Movement Index (DMI), +DI ve -DI olmak üzere iki çizgiden oluşur ve fiyat hareketlerindeki yönlü değişiklikleri analiz etmek için kullanılır.
+DI: Yukarı yönlü hareketi ölçer.
-DI: Aşağı yönlü hareketi ölçer.
DMI’nin amacı, bir piyasanın yükseliş veya düşüş eğiliminde olup olmadığını belirlemektir.
DMI İndikatörü Nasıl Hesaplanır?
DMI hesaplama süreci ADX ile benzerlik gösterir:
- Yüksek ve düşük fiyat farkları hesaplanır.
- DM değerleri pozitif ve negatif olarak ayrılır.
- Sonuçlar birleştirilerek DMI formülü oluşturulur.
DMI İndikatörünün Yorumlanması
+DI> -DI: Yükseliş trendi hâkim.
-DI> +DI: Düşüş trendi hâkim.
DMI, ADX ile birleştirildiğinde hem trendin yönü hem de gücü hakkında daha kapsamlı bir analiz sağlar.
Teknik Analizde ADX ve DMI İndikatörleri Nasıl Konumlandırılır?
ADX ve DMI, teknik analizde trend takip eden stratejilerde önemli bir yere sahiptir. Örneğin:
- ADX 25’in üzerindeyse ve +DI> -DI: Alış sinyali.
- ADX 25’in üzerindeyse ve -DI> +DI: Satış sinyali.
Hangi Piyasa Koşullarında Bu İndikatörler Daha Etkili Çalışır?
ADX ve DMI, özellikle trend piyasalarında etkili bir şekilde çalışır. Ancak yan hareket eden piyasalarda bu indikatörlerden gelen sinyaller yanıltıcı olabilir. Bu nedenle, destek/direnç seviyeleri veya momentum indikatörleri ile kullanılmalıdır.
ADX ve DMI İndikatörlerinin Barındırdığı Riskler Nelerdir?
Gecikmeli sinyaller: Bu indikatörler geçmiş verilere dayanır, bu yüzden hızlı piyasa değişimlerinde yeterince hızlı tepki veremeyebilir.
Yanıltıcı sinyaller: Konsolidasyon dönemlerinde ADX ve DMI yanlış sinyaller verebilir.
ADX ve DMI İndikatörleri Başka İndikatörlerle Birlikte Kullanılabilir Mi?
ADX ve DMI, genellikle RSI veya MACD gibi momentum ve trend indikatörleriyle birlikte kullanılır. Bu kombinasyonlar, daha güvenilir sinyaller almanızı sağlar.
Sonuç
ADX ve DMI, trend gücü ve yönünü analiz etmek isteyen yatırımcılar için kritik indikatörlerdir. Ancak bu araçları etkili bir şekilde kullanmak, yalnızca hesaplama ve yorumlama yeteneği değil, aynı zamanda piyasa koşullarını doğru değerlendirme becerisi de gerektirir. Diğer araçlarla birlikte kullanıldığında, ADX ve DMI yatırımlarınıza daha fazla anlam kazandırabilir.
