Portföy Nedir? Portföy Yönetimi İçin Öneriler

Herkese merhaba. Bu yazımda sizlere portföy nedir ve portföy nasıl yönetilir, portföy yönetimi için çeşitli öneriler nelerdir gibi soruların cevaplarını vermeye çalışacağım. Öncelikle portföy tanımıyla başlayalım.

Portföy Nedir?

Portföy bir yatırımcının veya bir trader’ın birikimlerini veya sermayesini birden fazla yatırım aracına dağıtması anlamına gelir. Yani portföy deyince bir yatırımcının veya trader’ın elinde bulunan varlıkların dağılımı anlaşılır.

Yatırımcılar İçin Portföy Örnekleri Nelerdir? Portföy Nasıl Yapılır?

Portföy örnekleri vererek konuyu iyice anlamanıza yardımcı olayım. Mesela bir yatırımcı düşünün, toplam varlıkları arasında Gram altın var, Türkiye’deki devalüasyon riskine karşın biraz Dolar veya Euro almış, bir taraftan da yıllık sabit bir gelir amacıyla kendine borsada bir Temettü portföyü oluşturmuş, ek olarak ileride emekli maaşı almak ve devlet desteğinden yararlanmak için de bir Bireysel Emeklilik hesabı açmış ve BES’e dahil olmuş.

Gördüğünüz gibi, bu yatırımcı kendi parasını çeşitli varlıklara yatırarak, riski daha iyi yönetmek, kazancı optimumda tutmak, varlıklarının değerinde aşırı yüksek dalgalanmalar oluşturmamak için önlem almış.

Böylece, eğer devalüasyon olmazsa belki elindeki dolarlar değerlenmeyecek ancak Borsa yükselecek, temettü aldığı hisse senetlerinin değeri ve temettü tutarı artacak. Öte yandan, ONS Altın değerlendikçe elindeki gram altınlar değerlenecek. Bir de BES vasıtasıyla parasını çeşitli fonlara yatırarak oradan da gelir elde edecek.

Yatırımcı, portföy oluşturarak riski kendince dağıtmış oldu.

Trader’lar İçin Portföy Örnekleri Nelerdir? Portföy Nasıl Yapılır?

Trader’lar da, her ne kadar yatırımcılara oranla daha kısa işlemler yapmak durumunda olsalar da bir portföy yapmak zorundadırlar. Çünkü bir trader, bir pozisyona tüm parasını yatırdığında, o pozisyonun düşüş riski, dalgalanma riski çok daha büyük olur ve kişinin psikolojisini yönetmek aynı derecede zorlaşır.

Dolayısıyla bir Trader’ın kasasını 3-4 farklı pozisyona paylaştırması hem risk yönetimi hem de trading psikolojisi açısından şarttır. Böylece kötü giden bir pozisyonun karşılığında iyi giden diğer pozisyonlar hem kasayı korur hem de trade psikolojisini dinç tutar.

Bir örnek vermek gerekirse, bir Trader eğer borsanın yükseleceğini düşünüyorsa tüm parasını Endeks vadeliye yatırmamalı, parasını 4’e veya 5’e bölüp, aynı veya değişik oranlarda farklı pozisyonlar almalıdır. GARAN, EREGL, TUPRS, Endeks vadeli LONG şeklinde 4 pozisyonlu bir “yükseliş” portföyü olası riskleri bertaraf edebilir. Kötü bir örnek olarak tüm para GARAN’a yatırılırsa ve mesela yükselişe bankalar eşlik etmezse, hem ralliden para kazanılamaz, hem de trading psikolojisi çok kötü etkilenir ve objektifliği bozar.

Portföy Yapmanın Avantajları Nelerdir?

Portföy yapmanın avantajları riski hafifletmektir. Portföy yaptığınızda, elinizdeki herhangi bir varlığın veya pozisyonun sert düşmesi sizi çok etkilemez çünkü diğer pozisyonlarınızın performansı bu riski bertaraf edebilir. Gram altın çok sert düşerse, borsa yükselebilir veya elinizdeki BES fonları iyi performans gösterebilir. Böylece toplam getiriniz çok zarar görmez, hatta artıya geçme durumunuz bile olabilir.

Portföy yapmanın ve varlıkları portföy şeklinde yönetmenin en büyük kazancı risk yönetimi tarafındadır.

Portföy Yapmanın Dezavantajları Nelerdir?

Portföy yapmanın dezavantajı, yükselişini beklediğiniz bir ürünün, varlığın, pozisyonun sert yükselişine tam ve dolu bir kasayla eşlik edememe dezavantajıdır. Mesela, “EREGL hisse senedinin yükseleceğini düşünüyorum” diyebilir ve doğru da çıkabilirsiniz. Ancak risk yönetimi kurallarınız gereği EREGL’ye tüm paranızı yatırmak yerine, EREGL’yi bir portföyün parçası olarak değerlendirirsiniz. Yani paranızın ufak bir kısmını EREGL’ye yatırırsınız.

Eğer EREGL iyi yükselirse, paranızın tamamı değil sadece EREGL’ye yatırdığınız kısmı kadarı değerlenir. Böylece potansiyel yüksek bir gelirden vazgeçmiş olursunuz. Ancak tabi bu iyi bir senaryodur. Senaryolar her zaman böyle iyi devam etmeyebilir.

Borsa’da Portföy Nasıl Yapılır?

Borsa’da portföy deyince kişinin aklına ilgili borsada aktif olarak işlem yapılabilen, yani borsaya kote şirketlerin/ürünlerin farklılaştırılması geliyor. Yani borsa’da portföy yapmak istiyorsanız birden fazla şirketin hisse senedini almanız gerekiyor. Eğer kısa, orta veya uzun vadede borsada aktif olarak var olacaksanız, mutlaka birden fazla hisse senedi elinizde tutmalı ve portföy yapmalısınız.

Bir Portföyde Kaç Hisse Olmalı?

Bir portföyde kaç hisse olmalı sorusunun cevabı sermayeye göre değişkenlik gösterebilir. Eğer başlangıç sermayesine sahipseniz (100.000TL’ye kadar) 2 veya 3 hisseli bir portföy yapabilirsiniz. Ancak sermayeniz büyüdükçe riski daha geniş bir alana dağıtmanız gerekebilir. Dolayısıyla ideal bir sermayede ortalama 4-5 hisselik bir portföy idealdir.

Portföy Yaparken Nelere Dikkat Etmeliyiz?

Portföy yaparken aynı risk tanımlarını taşıyan benzer varlıklara yatırım yapmamalıyız çünkü bu sefer riski yönetmek yerine aynı varlık tarzlarında biriktirmiş oluruz.

Mesela 4 hisseli bir portföyde 2 tane BANKA hissesi bulundurmak, aslında toplamda hemen hemen 3 farklı risk grubu yönetmek anlamına gelir.

Çünkü bankacılık bir sektördür ve bir bankanın kötü etkilendiği bir gelişmeden muhtemelen diğer banka da kötü etkilenecektir. Yani bankacılık düştüğü zaman veya sektör daraldığı zaman tüm bankaların değeri düşecektir.

Dolayısıyla portföy yaparken mutlaka sektör ve risk çeşitlendirmesi de yapılmalıdır.

Portföy Yönetimi Nasıl Yapılır?

Portföy yönetimi kişinin kendi bilgisi ve tecrübesi dahilinde, kendi vermiş olduğu kararlarla ilerletilebileceği gibi, profesyonel şirketlere veya kişilere de devredilebilir. Asıl işi portföy yönetmek olan tecrübeli kişiler ve şirketler mevcuttur. Bu yöneticiler ve şirketler mevcut piyasa şartlarını, global ve yerel ekonomiyi, dünyadaki varlıkları ilgilendiren gelişmeleri yakından takip ederler ve makro kararlarla portföyleri yönetmeye çalışırlar.

Portföy Yönetim Şirketleri (PYŞ) Nedir?

Portföy yönetim şirketleri kişinin toplam varlığını yönetme hizmeti veren veya kurdukları fonlarla birden fazla katılımcının dahil olabildiği büyük varlıkları yöneten şirketlerdir. Hepsi SPK’nın denetimine tabidir ve sektör profesyonelleri tarafından yönetilir. Yönetim sürecinde tüm araçlar ve varlıklar anlık olarak takip edilir, çeşitli risk kuralları dahilinde yönetilir. Bu portföy yönetimi karşılığında yönetim gideri adı altında %1-2 civarı bir hizmet bedeliyle çalışırlar.

Evet, portföy nedir, nasıl yapılır, nasıl yönetilir, portföy yaparken nelere dikkat edilir, portföy yapmanın avantajları ve dezavantajları gibi başlıklara vermiş olduğum cevaplar bu şekilde. Umarım yararlı olmuştur. BLOG’un diğer yazılarını da okumayı unutmayın.