Herkese merhaba dostlar.
2024’ün son çeyreğinde kripto piyasasına bayağı bir can geldi. Özellikle Bitcoin rallisi, sonrasında dominansın hafif düşüşü ve TOTAL3’ün artmasıyla, alt coinlerin de iyi bir ralli için kıvama geldiğini söylemek mümkün.
Bu şartlar altında 2025’in kripto piyasası için oldukça iyi geçeceğini düşünüyorum çünkü teknik olarak high-time-frame grafiklerde bayağı güzel oluşumlar var.
Borsanın İzinden blogumuz genelde klasik hisse senetleri marketi ve VİOP üzerine uzmanlaştı, burayı biraz da Kripto ve Forex tarafında uzmanlaşacak şekilde geliştirmeye karar verdik.
Bildiğiniz gibi, benim kökenim forex. Kripto da yapı itibariyle Forex markete daha yakın bir market. Dolayısıyla bu iki markette de tecrübelerimle size anlatacağım çok fazla konu var.
Sırayla başlayalım.
Bu yazıda size Kripto Cüzdanı, yani Wallet’ları anlatacağım.
Buyrunuz.
Kripto Para Cüzdanı (Wallet)
Kripto paralar, dijitalleşen dünyanın finansal devrimlerinden biri olarak karşımıza çıkan yeni tanımlardan bir tanesi. İlk olarak 2009 yılında Bitcoin ile başlayan bu serüven, günümüzde binlerce farklı kripto varlığın ortaya çıkmasıyla devam ediyor.
Dünya genelinde milyonlarca kripto para yatırımcısının, bu varlıklarını güvenli bir şekilde saklayabilecekleri bazı imkanlar var. İşte, bu dijital varlıkların güvenli bir şekilde saklanması, taşınması ve transfer edilmesi için kripto para cüzdanları (wallet) hayati bir rol oynuyor.
Kripto para cüzdanları, temelde dijital para birimlerini güvenle depolamak ve transfer etmek için kullanılan yazılım veya donanım araçlarıdır. Ancak bu cüzdanlar, fiziksel para cüzdanlarından farklı olarak dijital imzalar, özel anahtarlar ve blok zinciri (blockchain) teknolojisiyle çalışır. Yatırımcılar, bu cüzdanları kullanarak portföylerini güvence altına alabilir ve dijital varlıklarını daha etkin bir şekilde yönetebilirler.
Kripto Para Cüzdan Çeşitleri
Kripto para cüzdanları, kullanım amacına ve güvenlik ihtiyaçlarına göre farklı türlere ayrılır. Sırayla anlatmaya başlayayım.
1. Custodial (Vesayetli) Cüzdanlar
Bu tür cüzdanlar, kullanıcıların özel anahtarlarını üçüncü taraf bir platforma emanet ettiği cüzdanlardır. Genellikle kripto para borsaları tarafından sunulur. Kullanımı kolay olsa da güvenlik riski taşıyabilir, çünkü özel anahtarınız üçüncü bir tarafın kontrolündedir.
Buna örnek olarak mesela Binance’ta bir hesap açtınız ve bir miktar para transfer ettiniz. Binance üzerinden bu paranızı USDT’ye veya BTC’ye veya ETH’e veya herhangi bir coine çevirdiniz. İşte bu kripto paralarınız, Binance üzerinde size sağlanan bir Custodial Wallet ile, yani aracı kurumun size sağladığı cüzdan ile korunuyor.
Tüm kripto paralarınız bu cüzdanlarda barınıyor.
2. Non-Custodial (Vesayetsiz) Cüzdanlar
Bu cüzdanlarda özel anahtar tamamen kullanıcıda kalır. Güvenlik açısından daha avantajlıdır ancak kullanıcı hatalarına karşı daha savunmasızdır. Bu cüzdanlar herhangi bir borsa üzerinde değil, kişilerin kendilerine ait serverlarda barınırlar.
3. Online (Çevrimiçi) Cüzdanlar
Tarayıcı veya mobil uygulama üzerinden erişilen cüzdanlardır. Hızlı işlem imkânı sunar ancak siber saldırılara karşı daha savunmasızdır. Bu cüzdanları genelde üçüncü parti şirketler size hizmet olarak sunarlar.
4. Donanım Cüzdanları (Hardware Wallets)
Bu cüzdan türüne soğuk cüzdan da denir. Genelde bilgisayarlarınıza USB tarzı bir bağlantı aparatıyla bağlanan bir fiziki harddisk’i andıran cihazlardır. Bunlar fiziki donanımlardır. En güvenli cüzdan türlerinden biridir, çünkü internete bağlı olmadığından hacklenme riski minimumdur.
5. Kâğıt Cüzdanlar (Paper Wallets)
Özel anahtar ve QR kod içeren fiziksel bir kâğıt üzerinde saklanan cüzdanlardır. Ancak kaybolma riski yüksek olduğu için dikkatli kullanılmalıdır.
Kripto Cüzdanları Neden Önemlidir?
Kripto para cüzdanları, dijital varlıkların güvenliği ve yönetimi açısından temel araçlardır. Onlar olmadan kripto varlıklarınızı güvenli bir şekilde saklayamaz, onları koruyamazsınız. Ayrıca, kripto para transferleri için de bir cüzdan adresine ihtiyacınız vardır. Hem almak, hem göndermek için mutlaka cüzdana ihtiyacınız olur.
Aşağıda neden bir kripto para cüzdanına ihtiyacımız olması gerektiğini başlıklar halinde listeledim.
- Güvenlik: Kripto para cüzdanları size belli başlı güvenlik özellikleri sunar. Özel anahtarlar, uzun ve karmaşık şifreler, USB ile özel bağlantı gibi. Böylece, bu tür güvenlik önlemleri sayesinde kripto paralarınızın çalınmasını engellenir.
- Kontrol: Kripto para cüzdanları, kullanıcıların, kripto varlıklarının tam kontrolünü elinde tutmasını sağlar. Elinizde ne kadar kripto olduğunu, son 1-3-6 aylık periyotlarda hangi transferleri yaptığınızı çok kolay bir şekilde cüzdan uygulamalarınızdan takip edebilirsiniz.
- Erişim: Kripto para cüzdanlarınızı kullanarak, farklı platformlar arasında kolayca transfer yapabilirsiniz.
Kripto Para Cüzdanı Nasıl Oluşturulur ve Kullanılır?
- Cüzdan Seçimi: Önce amacınıza uygun bir cüzdan seçmeniz gerekir. Mesela, eğer kripto markette sadece al sat ticareti yapacaksanız, borsaların size sağladığı cüzdanlar yeterlidir. Ancak çok uzun vadeli yatırım yapacaksanız ve coinler uzun süre sizde kalacaksa soğuk cüzdan gereklidir.
- Kurulum: Seçtiğiniz cüzdanın eğer yazılımı varsa (soğuk cüzdanlardaki gibi) bunu indirmeniz gereklidir. Eğer borsaların size verdiği cüzdanları kullanacaksanız bunun için herhangi bir kurulum gerekmez ancak borsalara üye olmanız ve hesabınızı teyit etmeniz gerekir.
- Özel Anahtarın Saklanması: Cüzdan oluşturduğunuzda size özel anahtarınız oluşacak. Bu anahtarı güvenli bir yerde saklamayı unutmayın.
- Transfer İşlemleri: Kripto varlıklarınızı cüzdanınıza göndererek depolamaya başlayabilirsiniz.
Kripto Para Cüzdanlarında Güvenlik Tehditleri Var Mıdır? Nelere Dikkat Edilmeli?
Kripto cüzdanları çeşitli güvenlik tehditlerine maruz kalabilir. Siber Saldırılarla birlikte özellikle çevrimiçi cüzdanlar hedef alınabilir. Özel anahtar kayıpları yaşanabilir, şifreler unutulursa kripto varlıkların erişimi tamamen engellenir. Phishing saldırıları da sıklıkla yaşanan sahtecilik örneklerinden biridir. Profesyonelce tasarlanan arayüzlerle farklı siteler ve uygulamalar taklit edilerek cüzdan bilgileriniz çalınabilir.
Güvende kalmak için;
- Özel anahtarlarınızı asla kimseyle paylaşmayın.
- Güvenilir antivirüs yazılımları kullanın.
- Cüzdanınızın yedeklerini alın.
Farklı Kripto Paraları Aynı Cüzdanda Tutmak Mümkün Müdür?
Evet, ancak bu, cüzdan türüne bağlıdır. Bazı cüzdanlar yalnızca belirli bir blok zinciriyle uyumlu çalışırken, multi-asset (çok varlıklı) cüzdanlar birden fazla kripto parayı destekler.
Cüzdan Seçerken Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar Nelerdir?
- Güvenlik Seviyesi: Donanım cüzdanlar daha güvenlidir. O yüzden eğer uzun vadeli yatırımlık coin tutacaksanız donanımsal cüzdanlar seçin.
- Kullanım Kolaylığı: Yeni başlayanlar için çevrimiçi veya mobil cüzdanlar uygundur. Dolayısıyla kripto borsalarının sizlere sağladığı cüzdanları kullanabilirsiniz.
- Desteklenen Varlıklar: Cüzdanlarınızın yatırım yaptığınız kripto paralarla uyumlu olduğundan emin olun. Bazı coinler bazı cüzdanlarda saklanamayabiliyor.
- Yedekleme ve Kurtarma Özellikleri: Özel anahtar kaybolduğunda kurtarma mekanizması sunmalı. Bu konu oldukça önemli.
Toparlayalım:
Kripto para cüzdanları, dijital varlıklarınızı korumanın ve yönetmenin bir yöntemidir. Hangi tür cüzdanı seçeceğiniz, yatırım hedeflerinize ve güvenlik önceliklerinize bağlıdır. Bu rehberle, cüzdan seçimi ve kullanımı konusunda bilgi sahibi olmanızı sağlayarak güvenli bir yatırım deneyimi sunmayı amaçladık. Umarım işinize yaramıştır.
Selamlar.
Ibrahim Babadagi
Yazar1984 yılında İzmir'de doğdum. Ege Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümünden mezun olduktan sonra, çeşitli firmalarda satış yöneticiliği yaptım. 2009'dan beri finansal piyasalarda trading ile ilgiliyim.
