Hatırlıyor musunuz NAS dönemi diye bir dönem yaşadık, çok uzun süre sorgusuz sualsiz yükselen ve sanki hiç “bitmeyecekmiş” gibi devam eden bir ralli.
Tüm hatalar affediliyor, her alınan pozisyon yükselişle kapanıyor, kaldıraçlı işlemler deli gibi kazanç yazıyor.
İnsanlar “yemişim özel sektörü, istifa ediyorum” deyip tek başına veya arkadaşlarıyla bir yer kiralayıp “trading ofisi” yapıyorlar.
Bir sürü kişi kendi esnaflığını, kendi dükkanını, kendi girişimini bırakıp “ben trading’den zaten para kazanıyorum abi, ne gerek var” diyor, sadece trading’e ve borsaya odaklanıyor.
Ne günlerdi di mi.
Sonra ne olduğu malum, 2024 Temmuz ayı itibariyle piyasa kendini hatırlattı, dayaklar atıldı, “kendine gel ya sen kimsin” denilerek kulaklar çekildi.
Bir sürü kişi içeride kilitli kaldı, hayaller suya düştü, ofisler kapandı, tekrar işler arandı, ihmal edilen ana işe geri dönenler aradaki farkı kapatmaya çalıştı.
“İşini bırak, full-time trader ol.”
Esasen kulağa ne kadar da hoş geliyor.
İnsan yok, müşteri yok, patron yok, iş yükü yok, ofis yok, servis yok, trafik yok.
Bir bilgisayar ve bir mouse. Gerisi senle piyasa arasında.
Ama şunu söylemekte yarar var, bu tavsiye, çoğu insan için fazlasıyla “romantik” ve tehlikeli derecede basit.
Hani, “too good to be true” derler ya, “doğru olması için aşırı iyi”.
Tam aynı hikaye.
Hala bir sürü öğrencim gelip bu plandan bahsediyor, “abi çok bunaldım, işimden istifa edip trading ile geçineceğim” diyor.
Tek söylediğim şey, “yapma canım kardeşim, dur hele” oluyor.
Neden?
Çünkü tradinge başladığında senin o özel sektördeki gelire, kendi işindeki akara psikolojik olarak ihtiyacın oluyor, eğer bunu iptal edip sadece “tradingden geçinme” üzerine bir hayat kurarsan zamanı çok sıkıştırmış, süreci arkasından ittirmiş oluyorsun.
Çünkü Trading planına göre değil, piyasanın ruh haline göre ilerliyor. “Stratejiyi kurdum ve para kazanıyorum” diye bir şey en azından ilk aylarda ve yıllarda olmuyor.
Onun yerine deniyorsun, çalışmıyor, değiştiriyorsun, çalışır gibi yapıyor, revize ediyorsun, bir süre çalışıp sonra çalışmıyor.
Bunları çözmek için zamana ihtiyacın oluyor.
Sen o zamanı “öğrenmeye” değil “geçinmeye” ayırırsan piyasa senin dostun olmuyor.
Eğer her işlemin sonucu hayatını doğrudan etkiliyorsa,
yani “bu ay kazanamazsam faturalar var” noktasındaysan, bunun tüm süreci negatif etkileyen çok büyük bir derdi de oluyor, en başta sağlıklı karar alamaz hale geliyorsun.
Şunu da unutma, finansal stres aslında bir zehirdir. Her açıdan. Hayatını doğru düzgün yaşayamazsın, hayatına çeki düzen veremezsin, trading’de hızlı karar almanı zorlaştırır, kafanı bulandırır.
Beyin “üretim ve analiz” modundan “hayatta kalma” moduna geçer. Duygusal manipülasyona tamamen açık hale gelirsin.
İşte o yüzden, borsa’da para kazanmaya çalışırken tam zamanlı MESLEK senin düşmanın değil, gizli dostundur.
Sana psikolojik tampon olur, deneme özgürlüğü verir, hata yapma lüksün olur, acele etmeme hakkın oluşur.
“underdog” romantizmini bırakalım, biraz rasyonel bir yol haritası çizelim, elimizdeki “tam zamanlı işin” akarını kullanalım, işlemleri ve süreci zorlamayalım.
Sen kendi mesleğini, şu anki işini yeni bir sistem, yeni bir yetenek, yeni bir yol kazanmak için kullan, sistemin kendini kanıtlasın, sen de piyasada biraz piş, tutarlı bir risk yönetimi, iyi bir trade psikolojisine kavuş, sonrası zaten çorap söküğü gibi gelecek.
Merak etme.
Tradingi bir kaçış planı olarak görme, bilakis trading yavaş inşa edilen bir beceridir, unutma.
Acele etme.
Sevgili dostlar, Borsanın İzinden ekibi olarak size bir duyurumuz var.
Kripto para ekosistemine olan ilgiyi desteklemek ve bu dinamik dünyada güvenilir bir rehber olmak için yeni başlayanlardan deneyimli yatırımcılar kadar herkese değer katacak anlaşılır ve uygulanabilir bilgileri paylaştığımız Borsanın İzinden Kripto’ya hemen göz atabilirsiniz!
