İndikatörler, teknik analiz dünyasının en eski araçlarından biridir. Yatırımcının ve trader’ın yönünü bulmasına yardımcı olur ama her pusula doğru yönü göstermez. MACD ise yıllardır hem profesyonel trader’ların hem de yeni başlayanların gözdesi olmuş, güçlü ve sade bir indikatördür.
Bu yazı serisinde MACD nedir, nasıl çalışır, nasıl yorumlanmalı, hangi durumlarda bizi yanıltabilir gibi sorulara net ve anlaşılır yanıtlar vereceğiz.
Amacımız karmaşık formüllere boğulmak değil; gerçek bir yatırımcının gözünden MACD’yi tanımak.
MACD İndikatörü Nedir?
MACD, teknik analizde sıklıkla kullanılan ve piyasanın hem yönünü hem de momentumunu ölçmeye yarayan bir göstergedir. İngilizce açılımı “Moving Average Convergence Divergence”, yani “Hareketli Ortalamaların Yakınsaması ve Uzaklaşması”dır.
Kulağa karmaşık geliyor olabilir, ama aslında mantığı oldukça basit: Trendin gücünü ve yönünü gösteren bir yol haritasıdır.
MACD Ne İşe Yarar?
MACD, özellikle trend takibi yapan trader’lar için biçilmiş kaftandır. Piyasanın ivmesini ve olası dönüş sinyallerini verir.
Yani MACD sana şunu söyler:
“Piyasa hızlanıyor mu, yavaşlıyor mu? Dönmeye mi hazırlanıyor, yoksa devam mı edecek?”
MACD’nin Temel Yapısı
MACD, üç ana bileşenden oluşur:
- MACD Çizgisi: 12 ve 26 periyotluk üssel hareketli ortalamalar (EMA) arasındaki farktır.
- Sinyal Çizgisi: MACD çizgisinin 9 periyotluk üssel ortalamasıdır.
- Histogram (Çubuklar): MACD çizgisi ile sinyal çizgisi arasındaki farkı gösterir. Histogram çubukları büyüdükçe momentum artar, küçüldükçe zayıflar.
MACD Nerelerde Kullanılır?
- Trend takibi: Yukarı yönlü ya da aşağı yönlü momentumun başladığını anlamak için.
- Al/Sat sinyalleri: MACD çizgisi ile sinyal çizgisi kesiştiğinde.
- Uyumsuzluklar: Fiyat yükselirken MACD düşüyorsa, bu potansiyel dönüş sinyalidir.
MACD Nasıl Kullanılır?
MACD, yatırımcılara trendin yönünü ve gücünü anlamada yardımcı olur. En temel kullanım şekli, MACD çizgisi ile sinyal çizgisinin kesişimidir.
Temel Kullanım Şekli:
- Al sinyali: MACD çizgisi, sinyal çizgisini aşağıdan yukarı keserse.
- Sat sinyali: MACD çizgisi, sinyal çizgisini yukarıdan aşağı keserse.
Bu kesişimler, piyasada bir momentum değişimi olduğunu gösterir. Özellikle trend başlangıçlarını yakalamak için idealdir.
- Histogramın Kullanımı: Histogram çubukları, momentumun artıp azaldığını görsel olarak sunar. Çubuklar büyüyorsa ivme artıyor, küçülüyorsa momentum zayıflıyor demektir.
- En Etkili Olduğu Alan: MACD, trend piyasalarında daha verimli çalışır. Yatay (sideways) piyasada ise sık sık yanıltabilir.
Not: MACD tek başına değil, fiyatla birlikte okunmalıdır. Aksi halde sinyaller geç veya yanlış olabilir.
MACD Nasıl Hesaplanır?
MACD’nin arkasında karmaşık gibi görünen ama aslında çok basit bir formül vardır. Üç ana adımda hesaplanır:
1- MACD Çizgisi Hesabı:
MACD = 12-periyot EMA – 26-periyot EMA
Bu, kısa vadeli hareketli ortalama ile uzun vadeli ortalama arasındaki farktır. Fark büyüdükçe momentum artar.
2- Sinyal Çizgisi:
Sinyal = MACD’nin 9-periyot EMA’sı
MACD çizgisinin yumuşatılmış hali gibi düşün. Ters sinyal üretirse işlem sinyali doğar.
3- Histogram:
Histogram = MACD – Sinyal
Fiyatın momentumunu görsel olarak gösterir. Pozitifse yukarı momentum, negatifse aşağı baskı vardır.
Not: MACD hesaplamasında genellikle üssel hareketli ortalama (EMA) kullanılır. Çünkü EMA, son verilere daha fazla ağırlık verir ve daha hızlı tepki verir.
MACD Nasıl Yorumlanmalı?
MACD, sadece “kesişti mi, kesişmedi mi?” diye bakılacak bir gösterge değil. Doğru yorumlandığında, piyasadaki momentum değişimlerini çok önceden fısıldar.
1-Çizgi Kesişimleri:
MACD çizgisi sinyal çizgisini yukarı keserse: Al sinyali
MACD çizgisi sinyal çizgisini aşağı keserse: Sat sinyali
Ama sadece kesişime değil, nerede kesiştiğine de bak. Eğer bu kesişim sıfır çizgisine yakınsa, daha güçlü bir sinyal olabilir.
2- Sıfır Çizgisi Üzerinde veya Altında Olması:
Sıfırın üzerindeyse: Yukarı yönlü trend hakim
Sıfırın altındaysa: Aşağı yönlü trend baskın
Sıfır çizgisi, trend yönü hakkında genel fikir verir.
3- Uyumsuzluk (Divergence):
Fiyat yeni zirve yaparken MACD daha düşük zirve yapıyorsa → Negatif uyumsuzluk (dönüş sinyali)
Fiyat yeni dip yaparken MACD daha yüksek dip yapıyorsa → Pozitif uyumsuzluk
Uyumsuzluklar, klasik kesişimlerden çok daha erken ve değerli sinyaller verebilir.
Kritik Not: MACD her zaman fiyatın arkasından gelir. Bu yüzden mutlaka grafikle birlikte okunmalı, “erken uyarı” değil, “momentum onayı” olarak değerlendirilmelidir.
MACD ile İşleme Girmek
MACD, sadece piyasa yorumlamak için değil, net al-sat kararları almak için de kullanılabilir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken nokta: MACD sinyal verir ama her sinyal işlem demek değildir.
1- Kesişim Stratejisiyle İşlem:
En temel yöntem, MACD çizgisinin sinyal çizgisini kesmesidir.
Yukarı kesişim → Al
Aşağı kesişim → Sat
Ama bu sinyali alırken, fiyatın trend içinde mi yoksa yatayda mı olduğuna bakmak şart. Yatay piyasada bu sinyaller çok sık ve yanıltıcı olabilir.
2- Sıfır Çizgisi Stratejisi:
MACD sıfır çizgisini yukarı keserse → Trend dönüşüyle birlikte alım fırsatı olabilir
Aşağı keserse → Düşüş trendi kuvvetleniyor olabilir
Sıfır çizgisi geçişleri, daha büyük trend değişimlerine işaret eder.
3- Histogram Desteği:
Histogram çubukları artarken MACD al sinyali veriyorsa → Güçlü momentumla desteklenmiş bir sinyaldir.
Tam tersi durumda → Zayıf sinyal olabilir.
Bir ipucu olması açısından; MACD’yi tek başına değil, destek/direnç bölgeleri, trend çizgileri veya fiyat aksiyonu ile birlikte kullanmak, çok daha güvenli ve güçlü sinyaller üretir.
MACD Hangi Durumlarda Yanıltabilir?
Her indikatör gibi MACD de her zaman kusursuz çalışmaz. Özellikle yatay ve hacimsiz piyasalarda yanıltıcı sinyaller verebilir.
- Sık sık kesişim olur ama fiyat yerinde sayar.
- Bu da seni “al-sat-al-sat” döngüsüne sokabilir.
- Fake sinyaller, MACD’nin en büyük riskidir.
Tüm bunlara çözüm olarak, MACD’yi sadece sinyale göre değil, fiyat yapısıyla birlikte yorumla. Trend yoksa MACD’ye güvenme.
İndikatörler ve Price Action Arasındaki İlişki
- MACD bir indikatördür; fiyatın sonucudur. Price action ise fiyatın kendisidir.
- MACD sana olanı gecikmeli söyler. Price action anlık tepkiyi verir.
Bu yüzden profesyonel trader’lar, indikatörleri sadece destekleyici olarak kullanır. Ana karar fiyat aksiyonu üzerinden verilir.
RSI mı, Yoksa MACD mi?
Bu, sık sorulan bir sorudur. Ama doğru cevap şudur: Amaç farklıysa, araç da farklı olur.
RSI → Aşırı alım/satım bölgeleri
MACD → Momentum ve trend gücü
MACD trend takipçisidir, RSI ise kısa vadeli dönüşleri yakalamaya çalışır.
Birini seçmek yerine, birlikte nasıl çalıştıklarına odaklanmak daha doğrudur.
MACD Kripto Piyasasında Nasıl Kullanılır?
Kripto piyasaları, klasik piyasalara göre daha volatil ve daha çok duyguyla çalışır. Bu da MACD’yi hem daha hassas hem daha tehlikeli yapar.
- Günlük ve 4 saatlik grafiklerde daha sağlıklı çalışır.
- MACD + hacim + destek/direnç kombinasyonu kriptoda daha iyi sonuç verir.
- Ani sert hareketlere karşı dikkatli olmak gerekir.
Kripto’da momentum çok hızlı değiştiği için, MACD geç kalabilir. Histogram bu yüzden daha kıymetlidir.
MACD Tek Başına Kullanılır mı?
Tek başına kullanılabilir ama tavsiye edilmez. Çünkü MACD bir filtre gibi çalışır, sinyali süzer ama üretmez. Yani MACD sana yönü söyleyebilir ama nereden girip nerede çıkacağını tek başına net vermez.
MACD Histogram Ne Anlama Gelir?
Histogram, MACD çizgisi ile sinyal çizgisi arasındaki farktır. Görsel olarak momentumun artıp azaldığını gösterir.
- Histogram çubukları büyüyorsa → Momentum artıyor
- Çubuklar küçülüyorsa → Momentum düşüyor
Fiyat hala yükseliyor olabilir ama histogram azalıyorsa, bu bir zayıflama sinyalidir. Uyumsuzluk burada da çok kıymetlidir.
MACD Hesaplamasında Hangi Hareketli Ortalama Kullanılır?
MACD, EMA (Üssel Hareketli Ortalama) kullanır. Çünkü EMA, son fiyatlara daha fazla ağırlık verir ve fiyat değişimine daha hızlı tepki verir.
- 12 periyot EMA
- 26 periyot EMA
- 9 periyot EMA (sinyal)
Bu üçü MACD’nin temelini oluşturur.
MACD’ye Hak Ettiği Gibi Yaklaş
MACD, doğru kullanıldığında güçlü bir trend takipçisidir. Ama unutma: Bir indikatör hiçbir zaman piyasanın kendisi değildir. MACD’ye körü körüne bağlı kalmak yerine, onu anlamaya çalış. Fiyatla birlikte oku, yönü onaylat ve zamanlamayı ise destek/direnç veya formasyonla yap.
“Bir indikatör seni değil, sen onu yönetmelisin.”
Borsanin Izinden
Araştırma EkibiBorsanın İzinden Araştırma Ekibi olarak size trading terimlerini, güncel finans haberlerini, finans başlıklarını, borsalar, forex ve kripto market ile ilgili en son gelişmeleri ve bilinmesi gerekenleri aktarıyoruz.
