Sevgili dostlar,
Hazır bu tarih itibariyle (bu yazı 2025 Nisan ayında yazılıyor) ABD borsaları beklenti dışı bir iskonto oranına ulaştı, bu yazıyı yazmak gerek dedik ve kolları sıvadık.
Trump’un gümrük tarifeleri global piyasalara bomba gibi düştü, SP500 ve Nasdaq tarihte nadir görülen oranlarda ve frekanslarda düştü.
Mag7 hisseleri dahil bir çok ABD hissesi zirvelerinden %30/%35 civarı düşük fiyatlanıyor.
Bu hisseler arasında özellikle teknoloji hisseleri dikkat çekiyor. Biz de bu teknoloji hisselerinin işlem gördüğü NASDAQ konusuna bir el atalım dedik ve Nasdaq nedir, hangi şirketler bu endekste işlem görmektedir ve bu şirketler nasıl satın alınır onu anlattık.
Buyrunuz.
NASDAQ Nedir?
Önceklikle Nasdaq’ın tanımıyla başlayalım.
NASDAQ, dünya çapında işlem hacmi olarak en büyük borsalardan biri olup, özellikle ABD’li teknoloji şirketlerinin işlem gördüğü bir platformdur. İlk işlem günü 8 Şubat 1971 yılıdır. Aslında Nasdaq kurulduğu yıl itibariyle dünyanın ilk elektronik borsasıydı. Başlangıçta fiyat kotasyonlarının elektronik sistemle kurumlara/yatırımcılara ulaştırıldığı ilk borsaydı.
Sonrasında diğer borsalar da bu teknolojiye ulaşsa da, Nasdaq’ın borsaları “elektronikleştirmesi” simgeseldir.
Bu yazıda, NASDAQ borsasının ne olduğunu, nasıl işlem yapıldığını, yatırım yaparken nelere dikkat edilmesi gerektiğini ve NASDAQ’a dair sıkça sorulan soruları ele alacağız.
NASDAQ’ın Açılımı Nedir?
NASDAQ, National Association of Securities Dealers Automated Quotations (Ulusal Menkul Kıymetler Tüccarları Otomatik Alım Satım) ifadesinin kısaltmasıdır. Dediğimiz gibi, 1971 yılında kurulan NASDAQ, dünyanın ilk tamamen dijital borsası olarak tarihe geçmiştir. Kuruluşundan itibaren, NASDAQ, menkul kıymetlerin dijital ortamda alım satımını gerçekleştiren ve yatırımcıların borsa işlemlerini hızla yapabildiği bir platform olmuştur.
Biraz daha geriye gidersek, aslında Nasdaq ilk başta yalnızca elektronik bir fiyat izleme platformu olarak hizmet veriyordu. Sonrasında, zamanla teknoloji sektöründeki şirketlerin en büyük işlem gördüğü borsa haline geldi.
1980’ler ve 1990’lar, internet ve teknoloji şirketlerinin hızla büyüdüğü yıllar olduğundan, NASDAQ, bu şirketler için cazip bir platform halini aldı. Bu süreç, Nasdaq’ın büyümesini ve dünya çapında önem kazanmasını sağladı. Özellikle teknoloji ve biyoteknoloji şirketlerinin tercih ettiği bir pazar haline gelen NASDAQ, günümüzde teknoloji devi şirketler başta olmak üzere birçok yenilikçi sektörün de borsası olarak faaliyet göstermektedir.
NASDAQ’ın öne çıkan özelliklerinden biri, taşıdığı yüksek teknolojidir. Bu, borsanın işlemleri hızlı bir şekilde gerçekleştirmesine ve yatırımcılara zaman kazandırmasına olanak tanır. Ayrıca, NASDAQ, genellikle teknoloji, biyoteknoloji, internet, medya ve hizmet sektörü gibi yenilikçi sektörlerden gelen şirketlerin işlem gördüğü bir borsa olarak tanınır. Apple, Microsoft, Amazon, Google, Facebook ve Tesla gibi dev şirketler NASDAQ’ta işlem görmektedir. Bu da NASDAQ’ı, yatırımcılar için cazip bir pazar haline getiren faktörlerden biridir.
Dotcom ile birlikte, şimdilerde yapay zeka ve quantum rüzgarının şirketleriyle birlikte, son günlerde çok popüler olan Magnificant 7 şirketlerinin (Mag7) 6’sı Nasdaq’da işlem görür.
NASDAQ Borsasında Kaç Şirket Vardır ve Hangileridir?
NASDAQ borsasında bu tarih itibariyle (Nisan 2025) toplamda 3.890 şirket vardır. Nasdaq’da işlem gören şirketleri herhangi bir Stock Screener uygulaması aracılığıyla bulabilirsiniz. Alternatif olarak Wikipedia’da NASDAQ’da listelenen şirketler kategorisi mevcuttur ve anlık güncellenir.
Linki: https://en.wikipedia.org/wiki/Category:Companies_listed_on_the_Nasdaq
NASDAQ Borsasından Nasıl Hisse Alınır?
Evet, geldik şimdi asıl can alıcı soruya.
Nasdaq borsasında nasıl işlem yapılır, bu borsanın şirketleri nasıl satın alınır?
Şimdi diyelim ki şirketinizi seçtiniz ve o şirketin NASDAQ’a kote olan, yani o endekste işlem gören bir şirket olduğunu gördünüz.
Bu sizin için çok bir şeyi değiştirmez, çünkü yapacağınız işlemlerle bu şirketleri satın alırken, şirketin hangi ABD endeksine kote olduğunun pek bir önemi yoktur.
Yani şirket SP500’de de olsa, Nasdaq’ta da olsa, DJI’da da olsa aynı şekilde satın alınır.
Peki nasıl?
- Yatırım Hesabı Açmak: Öncelikle bir yatırım hesabı açmanız gerekir. Bu yazıyı okuyan çoğu kişinin Türkiye’deki hisse senetlerini almak için bir aracı kurumu vardır ama ya ABD’deki hisse senetleri? Onlar için de Türkiye’deki birçok banka ve yatırım şirketi, uluslararası borsalarda işlem yapmanıza olanak tanır. Aracı kurum seçerken, işlem ücretleri ve platform özellikleri gibi kriterlere dikkat etmeniz önemlidir. Ak Yatırım’ın Trade All’ı, İş Yatırım, Info Global, Midas gibi firmalar araştırılabilir.
- Platform Seçimi: Bu konu basit gibi gelse de, aslında çok önemlidir. Ne yazık ki birçok firma, inanılmaz karışık arayüzü olan atom fiziği tadında platformlar kullanıyor. Dolayısıyla kişi açısından bu süreç çok zor bir tecrübeye dönüşüyor. Yatırım yapacağınız platformu seçerken, kullanıcı dostu arayüzlere sahip, güvenli ve çeşitli analiz araçları sunan platformları tercih etmelisiniz. Türkiye’deki yatırımcılar için popüler platformlar arasında Borsa İstanbul bağlantılı platformlar ve yabancı aracı kurumlar bulunmaktadır.
- Yatırım Amacı Belirleme: Yatırım yaparken kısa vadeli mi yoksa uzun vadeli mi yatırım yapacağınıza karar vermelisiniz. NASDAQ’taki teknoloji hisseleri genellikle yüksek volatiliteye sahip olduğundan, kısa vadeli yatırımlar daha riskli olabilir. Ancak kısa vadeli fırsatlar da ancak böyle yakalanır. Eğer trade amaçlı işlem yapacaksanız komisyon önem kazanır. “Al&Unut” tarzı işlem yapacaksanız komisyonun daha az önemi vardır ama bu sefer de iyi şirket seçme kriterleri ön plana çıkar.
- Hisse Seçimi ve Araştırma: NASDAQ’ta işlem gören birçok şirket bulunmaktadır. Hangi hisseyi alacağınıza karar vermeden önce, şirketin finansal durumu, sektördeki durumu ve gelecekteki büyüme potansiyeli hakkında araştırma yapmalısınız. Burada Finviz gibi, Tradingview gibi, Seeking Alpha gibi onlarca hisse seçme platformundan bazılarını kullanabilirsiniz.
- İşlem Yapma: Hisse senedini seçtikten sonra, belirlediğiniz miktarda alım emri vererek işlem yapabilirsiniz. Aracı kurumlar genellikle alım satım işlemlerini dijital ortamda gerçekleştirmenizi sağlar.
NASDAQ Hangi Günler Açıktır?
NASDAQ, Amerika Birleşik Devletleri’nde bulunan bir borsa olduğundan, Amerikan takvimine ve resmî tatil günlerine tabidir. Bu yüzden NASDAQ borsası, haftanın beş günü işlem yapar ve hafta sonları, yani Cumartesi ve Pazar günleri kapalıdır. Çalışma günleri Pazartesi’den Cuma’ya kadar devam eder.
NASDAQ’ın açılış saati 09:30 EST (16:30 Türkiye saati) olup, kapanış saati ise 16:00 EST (23:00 Türkiye saati) olarak belirlenmiştir. Bunun dışında, yıl içinde bazı resmî tatil günlerinde NASDAQ borsası kapanır. Bu tatil günleri genellikle sabittir, yani her yıl aynı tarihlerde tatil yapılır. İşte o tatil günlerinin listesi:
NASDAQ’ın Kapalı Olduğu Tatil Günleri:
- Yeni Yıl (New Year’s Day) – 1 Ocak
- Bağımsızlık Günü (Independence Day) – 4 Temmuz
- Şükran Günü (Thanksgiving Day) – Kasım ayının dördüncü Perşembe’si
- Noel (Christmas Day) – 25 Aralık
- Yaz Tatili (Labor Day) – Eylül’ün ilk Pazartesi günü
- Martin Luther King Jr. Günü – Ocak ayının üçüncü Pazartesi günü
- Başkanlar Günü (Presidents’ Day) – Şubat ayının üçüncü Pazartesi günü
- Memorial Day – Mayıs ayının son Pazartesi günü
- Veterans Day – 11 Kasım (Eğer hafta sonuna denk gelirse, takip eden Pazartesi günü tatil yapılır.)
Özel Durumlar:
- Geçici Kapanışlar: Borsanın bazı özel durumlarda, örneğin doğal afetler veya önemli kriz anlarında kapanması söz konusu olabilir. Ancak bu durumlar nadir görülür ve genellikle önceden duyurulur.
Bu tatil günleri dışında, NASDAQ hafta içi her gün işlem yapmaya açıktır. Eğer bir tatil günü borsa kapanıyorsa, işlemler bir sonraki iş gününe ertelenir. Yatırımcılar, tatil günlerini dikkate alarak alım satım işlemlerini planlamalıdır.
NASDAQ Borsası Ne Zaman Açılıyor? (Saatleri)
NASDAQ borsası, Amerika Birleşik Devletleri’nde yer aldığından, işlem saatleri de Doğu Zaman Dilimi (EST)’ne göredir. NASDAQ’ta işlem yapmak isteyen yatırımcılar için işlem saatleri ve öncesinde gerçekleşen ek süreçler önemlidir. İşlem saatleri belirli bir düzen içinde gerçekleşir ve yatırımcılar bu saatleri bilerek alım-satım işlemleri yapabilirler.
NASDAQ İşlem Saatleri
NASDAQ borsasında normal işlem saatleri şu şekildedir:
- Piyasaların Açılışı (Normal Seans Başlangıcı): 09:30 EST (Amerika Doğu Zamanı) (16:30 TSİ)
- Piyasaların Kapanışı (Normal Seans Bitimi): 16:00 EST (Amerika Doğu Zamanı)( 23:00 TSİ)
Bu saatler, borsanın ana işlem saatleridir. Yani, yatırımcılar bu saatler arasında hisse alıp satabilirler.
NASDAQ, 2026 yılının ikinci yarısından itibaren 24 saatlik işlem yapısını başlatmayı planlamaktadır.
Ön Seans (Pre-market) Saatleri
NASDAQ borsası, ana işlem saatlerinden önce de işlem yapılabilmesini sağlar. Bu süreç, Ön Seans (Pre-market) olarak bilinir ve yatırımcıların piyasadaki ilk işlemleri gerçekleştirmelerini sağlar. Ön seans saatleri şu şekildedir:
- Ön Seans Başlangıcı: 04:00 ET (11:00 TSİ)
- Ön Seans Bitişi: 09:30 ET (Ana Seans Başlangıcı) (16:30 TSİ)
Ön seans, yatırımcılara daha düşük hacimli ama aynı zamanda daha volatil işlemler yapma fırsatı sunar. Bu saatlerde yapılan işlemler genellikle büyük haberler ya da önceden duyurulmuş ekonomik veriler sonrasında daha yoğun olabilmektedir. Ancak, ön seans işlemleri genellikle daha düşük likiditeye sahip olduğu için fiyat dalgalanmaları daha fazla olabilir. Dikkatli olmanızda yarar vardır.
Seans Sonrası (After-hours) Saatleri
NASDAQ borsasında bir diğer önemli işlem zamanı ise Seans Sonrası (After-hours) oturumudur. Bu süre, borsanın normal işlem saatlerinin bitiminden sonra başlayan bir süreçtir ve yatırımcılara piyasaların kapanışından sonra işlem yapma imkânı sunar. Aynı VİOP tarafında endeks sözleşmelerinin ve bazı sözleşmelerin akşam seansı gibidir.
Seans sonrası işlem saatleri şu şekildedir:
- Seans Sonrası Başlangıcı: 16:00 ET (Ana Seans Bitişi) (23:00 TSİ)
- Seans Sonrası Bitişi: 20:00 ET (03:00 TSİ (bir sonraki gün))
Seans sonrası işlemler de ön seans işlemleri gibi daha düşük hacim ve daha fazla volatilite gösterebilir. Ancak, bu işlemler, haber akışları veya şirket kazanç raporlarının yayımlandığı dönemlerde yatırımcılar için önemli fırsatlar sunabilir.
Özetle NASDAQ Borsası’nın Çalışma Saatleri:
- Ön Seans (Pre-market): 04:00 ET – 09:30 ET (11:00 TSİ – 16:30 TSİ)
- Normal Seans: 09:30 ET – 16:00 ET (16:30 TSİ – 23:00 TSİ)
- Seans Sonrası (After-hours): 16:00 ET – 20:00 ET (23:00 TSİ – 03:00 TSİ (bir sonraki gün))
Bu saatler, NASDAQ’ta işlem yapmak isteyen yatırımcılar için kritik zaman dilimleridir. Yatırımcıların işlem yaparken bu saatlere dikkat etmeleri, doğru zamanda işlem yapmalarını ve piyasaların dinamiklerinden faydalanmalarını sağlar.
Türkiye, Doğu Avrupa Zaman Dilimi (EET) ve yaz saati uygulaması (DST) nedeniyle, NASDAQ saatlerinden 7 saat ileridedir. Ancak, yaz saati uygulamasına göre bu fark değişebilir. Türkiye’nin yaz saati uygulaması olduğu dönemde fark 8 saattir.
Popüler NASDAQ Endeksleri
1- NASDAQ Composite Endeksi
NASDAQ Composite, NASDAQ borsasında işlem gören tüm menkul kıymetleri kapsayan en geniş endekstir. Bu endeks, 1971 yılında oluşturulmuştur ve teknoloji şirketlerinin yanı sıra biyoteknoloji, medya ve finansal sektörlerden de birçok şirketi içerir. NASDAQ Composite, yaklaşık 3.000’den fazla şirketin hisselerinin performansını ölçer. Yatırımcılar için bu endeks, NASDAQ borsasının genel sağlığını ve yönünü gösteren önemli bir göstergedir.
Özellikler:
- En geniş kapsama sahip NASDAQ endeksidir.
- Teknoloji ve yenilikçi sektörlerdeki şirketlerin büyük bir kısmını içerir.
- Yüksek volatiliteye sahip olabilir, çünkü teknoloji ve biyoteknoloji gibi sektöre özgü değişken sektörleri içerir.
2- NASDAQ-100 Endeksi
NASDAQ-100, NASDAQ borsasında işlem gören en büyük 100 şirketin hisse senetlerinin performansını izler. Bu endeks, genellikle teknoloji şirketlerinin ağırlıklı olduğu bir yapıya sahiptir. Apple, Microsoft, Amazon, Meta (eski Facebook), ve Google gibi dev şirketler bu endeksin önemli parçalarıdır. NASDAQ-100, yatırımcılar için NASDAQ borsasının büyük, güçlü ve yenilikçi şirketlerinin genel performansını ölçen bir araçtır.
Özellikler:
- Yalnızca NASDAQ borsasında işlem gören en büyük 100 şirketi içerir.
- Ağırlıklı olarak teknoloji şirketlerinden oluşur.
- Teknoloji sektörü dışındaki bazı büyük firmaları da içerir (örneğin, sağlık hizmetleri, tüketici ürünleri).
3- NASDAQ Biotechnology Endeksi
NASDAQ Biotechnology Endeksi, biyoteknoloji sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin hisse senetlerini takip eder. Bu endeks, biyoteknoloji şirketlerinin büyüme potansiyelini ve inovasyonlarını takip eden yatırımcılar için oldukça önemlidir. Biyoteknoloji sektörü, özellikle ilaç geliştirme ve genetik araştırmalarla ilgilidir, bu da endeksi yüksek volatiliteye ve büyük risklere sahip kılar.
Özellikler:
- Yalnızca biyoteknoloji sektörüne odaklanır.
- Yüksek risk ve volatilite gösterir çünkü biyoteknoloji şirketleri genellikle yeni ve gelişen şirketlerdir.
- Yatırımcılar için biyoteknoloji alanındaki yenilikleri ve gelişmeleri izlemek adına kullanışlıdır.
4- NASDAQ-100 Technology Sector Index
NASDAQ-100 Technology Sector Index, NASDAQ-100 endeksindeki teknoloji şirketlerinin performansını izler. Bu endeks, teknoloji odaklı şirketlerin hisse senetlerini içerdiğinden, özellikle teknoloji yatırımları yapan kişiler için önemlidir. Endeks, yazılım, donanım, yarı iletkenler ve diğer teknoloji hizmetleri sunan firmaların hisse performansını ölçer.
Özellikler:
- Sadece teknoloji odaklı şirketleri içerir.
- Teknoloji endüstrisindeki gelişmeleri takip eden yatırımcılar için önemli bir araçtır.
- Apple, Microsoft, Alphabet (Google) gibi teknoloji devlerinin yer aldığı bir endekstir.
5- NASDAQ Financials Index
NASDAQ Financials Index, finans sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin hisse senetlerinin performansını izler. Bu endeks, banka, sigorta, varlık yönetimi ve finansal hizmetler alanlarında faaliyet gösteren büyük firmaları içerir. Finans sektörü, yatırımcılar için ekonomik büyüme ve istikrarın önemli bir göstergesi olabilir.
Özellikler:
- Finansal sektörün performansını ölçer.
- Bankalar, sigorta şirketleri ve finansal hizmetler sağlayıcılarını içerir.
- Finansal piyasalarda herhangi bir kriz veya büyüme döneminde önemli bir gösterge olarak kullanılır.
6- NASDAQ Clean Edge Green Energy Index
NASDAQ Clean Edge Green Energy Index, temiz enerji ve yenilenebilir enerji sektöründeki şirketlerin performansını izler. Bu endeks, güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi, elektrikli araçlar gibi çevre dostu enerji kaynaklarına odaklanan firmaları içerir. Çevresel sürdürülebilirlik ve yeşil enerji yatırımlarına ilgi duyan yatırımcılar için önemli bir araçtır.
Özellikler:
- Temiz enerji ve yenilenebilir enerji şirketlerini içerir.
- Çevresel sürdürülebilirliğe odaklanan firmaların hisse senetlerini takip eder.
- Çevre dostu yatırımlara ilgi duyanlar için cazip bir endekstir.
NASDAQ’a Yatırım Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli?
NASDAQ, teknoloji ve yenilikçi sektörlerdeki şirketleri içerdiği için volatilitesi yüksek bir borsa olarak bilinir. Yatırım yaparken dikkate almanız gereken birkaç temel faktör şunlardır:
1- Volatiliteyi Anlamak
NASDAQ borsasında işlem gören şirketlerin çoğu teknoloji, biyoteknoloji ve yenilikçi sektörlerde faaliyet göstermektedir. Bu şirketler genellikle yüksek büyüme potansiyeline sahip olsa da aynı zamanda büyük fiyat dalgalanmalarına (volatilite) da tabi olabilirler. Özellikle yeni ürünler, araştırma ve geliştirme faaliyetleri veya piyasa beklentileri, hisse fiyatlarını hızlı bir şekilde yukarı ya da aşağı çekebilir.
Yüksek volatilite, yatırımcılara büyük kazançlar sağlayabileceği gibi büyük kayıplara da yol açabilir. Yatırım yaparken, bu volatilitenin farkında olmalı ve risk toleransınızı göz önünde bulundurarak işlem yapmalısınız. Ayrıca, kısa vadeli ticaret yapıyorsanız, piyasayı sürekli takip etmeniz gerekebilir.
2- Şirketlerin Temel Analizini Yapmak
NASDAQ borsasında işlem gören şirketlerin çoğu hızlı büyüyen, genç ve yenilikçi şirketlerdir. Bu nedenle, yatırım yapmadan önce şirketlerin temel analizini yapmak çok önemlidir. Şirketin finansal durumu, gelir-gider dengesi, büyüme potansiyeli ve sektör içindeki yeri gibi faktörler yatırım kararlarınızı etkileyebilir.
Şirketin kar marjları, borç durumu, nakit akışı ve sektöre duyarlı olup olmadığını gözlemlemek, sağlam bir yatırım yapmanızı sağlar. Ayrıca, şirketin yöneticilerinin deneyimi ve şirketin geleceğe dönük stratejileri de önemli bir etkendir.
3- Teknoloji ve Biyoteknoloji Sektörlerine Özel Riskler
NASDAQ borsasında, özellikle teknoloji ve biyoteknoloji şirketlerinin büyük bir ağırlığı vardır. Bu sektörlerdeki şirketler, yenilikçi ürünler ve araştırmalarla büyümeyi hedefleseler de aynı zamanda belirli risklerle de karşı karşıya kalabilirler.
Teknolojik gelişmeler hızla değişmektedir, bu da bazı şirketlerin rekabette geri kalmasına yol açabilir. Yeni teknolojilere uyum sağlamakta zorlanan şirketlerin hisseleri değer kaybedebilir.
Biyoteknoloji sektörü, yüksek Ar-Ge maliyetleri ve ürün onay süreçleri nedeniyle riskli olabilir. Bir ürünün klinik testlerden geçememesi ya da yasal engellerle karşılaşması, şirketin hisse değerini olumsuz etkileyebilir.
4- Piyasa Haberlerini ve Global Gelişmeleri Takip Etmek
NASDAQ, büyük ölçüde küresel gelişmelerden etkilenebilir. Özellikle teknoloji ve biyoteknoloji şirketleri, uluslararası ticaret, düzenlemeler ve ekonomik koşullardan ciddi şekilde etkilenebilir. Bu yüzden piyasa haberlerini ve global gelişmeleri dikkatle takip etmek önemlidir.
Faiz oranları, enflasyon, döviz kurları ve diğer ekonomik göstergeler NASDAQ şirketlerini etkileyebilir. Özellikle teknoloji ve biyoteknoloji gibi sektörler, ekonomik daralmadan daha fazla etkilenebilir.
5- Portföy Çeşitlendirmesi
NASDAQ, genellikle teknoloji şirketlerinin ağırlıkta olduğu bir borsa olduğu için, yatırımcılar bu alanda yapılan yatırımları çeşitlendirmelidir. Birçok yatırımcı, NASDAQ’a yatırım yaparken yalnızca büyük teknoloji devlerine odaklanabilir. Ancak, bu tek bir sektöre odaklanmak risklidir.
Teknoloji dışında, biyoteknoloji, sağlık hizmetleri, enerji gibi farklı sektörlerde de yatırım yaparak riskinizi azaltabilirsiniz. Ayrıca, NASDAQ dışında da diğer borsalara yatırım yaparak portföyünüzü daha dengeli hale getirebilirsiniz.
6- Uzun Vadeli Yatırım Stratejisini Benimsemek
NASDAQ borsasında yatırım yapan birçok kişi, kısa vadeli ticaret yerine uzun vadeli yatırım stratejisi benimsemeyi tercih eder. Uzun vadeli yatırım, volatiliteyi aşmak ve şirketlerin büyüme potansiyelinden faydalanmak için daha uygun bir strateji olabilir. Bu yaklaşım, şirketlerin büyüme süreçlerine ve inovasyonlarına dayalı olarak uzun vadede değer kazanabilecek şirketlere odaklanmayı gerektirir.
Yüksek büyüme potansiyeli taşıyan şirketlere yatırım yapmak, uzun vadede büyük kazançlar sağlayabilir. Özellikle teknoloji şirketlerinin gelişen teknolojiler ve yeni ürünlerle uzun vadede yüksek getiri sağlama potansiyeli vardır.
7- Düzenli Olarak Performans Değerlendirmesi Yapmak
NASDAQ’a yatırım yaparken, portföyünüzün düzenli olarak değerlendirilmesi çok önemlidir. Yatırımcılar, piyasaların durumuna göre belirli aralıklarla portföylerini gözden geçirmelidir. Hangi şirketlerin iyi performans gösterdiğini, hangi sektörlerin daha fazla büyüdüğünü analiz etmek, gelecekteki yatırım kararlarını etkileyebilir.
Yatırım yaptığınız hisse senetlerinin ve endekslerin performansını izleyerek, stratejinizi buna göre ayarlayabilirsiniz. Ayrıca, hisse senedi alım-satım kararlarınızı güncel piyasa koşullarına göre şekillendirmek de önemlidir.
8- Yatırımın Vergi Yükümlülüklerini Anlamak
NASDAQ’a yatırım yaparken, Türkiye’deki vergi düzenlemelerini anlamak da önemlidir. Yatırımcılar, elde ettikleri kazançları doğru bir şekilde beyan etmeli ve ödemeleri gereken vergileri zamanında ödemelidir. Özellikle hisse senedi alım-satımlarından elde edilen kazançlar, vergiye tabidir.
Yatırımcılar, elde ettikleri temettüler ve sermaye kazançlarını doğru şekilde beyan etmeli ve vergi yükümlülüklerini yerine getirmelidir.
NASDAQ Hangi Ülkenin Borsasıdır?
NASDAQ, Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir borsadır. Bu nedenle, NASDAQ’tan işlem yapmak için bir Amerikan borsasına uygun hesap açmanız gerekmektedir. Ancak uluslararası yatırımcılar da NASDAQ’ta işlem yapabilirler.
NASDAQ’da Devre Kesici Uygulaması Var Mıdır?
Evet, NASDAQ’ta devre kesici uygulaması mevcuttur. Bu sistem, piyasada aşırı dalgalanmalar veya büyük bir kriz anında ticaretin geçici olarak durdurulmasına olanak tanır. Amaç, panik satışlarının önüne geçmek ve yatırımcıları büyük kayıplardan korumaktır.
NASDAQ’da Devre Kesici Uygulaması: Nasıl Çalışır?
NASDAQ’da, devre kesici uygulamaları, belirli bir zaman dilimi içerisinde endeksin ya da belirli bir hisse senedinin çok hızlı bir şekilde değer kaybetmesi durumunda otomatik olarak devreye girer. Devre kesici, piyasa sıçramalarının önüne geçmek amacıyla belirli bir yüzdede düşüş yaşandığında işlemleri geçici olarak durdurur. Böylece, yatırımcılar panik satışlarından kaçınabilir ve piyasadaki aşırı volatiliteyi engellemeye yardımcı olunur.
Devre Kesicinin Aşamaları
NASDAQ’da devre kesici uygulamaları, piyasa genelinde ve bireysel hisse senetlerinde olmak üzere farklı seviyelerde işlem yapabilir. Aşağıda, NASDAQ’daki devre kesici mekanizmasının genel çalışma prensibini inceleyelim:
- Birinci Seviye (Yüzde 7 Düşüş)
Eğer NASDAQ Composite Endeksi veya S&P 500 Endeksi, işlem gününde birinci seviye düşüş (yani %7’lik bir kayıp) gösterirse, piyasa belirli bir süreliğine (genellikle 15 dakika) işlem durdurulur.
Bu, piyasanın hızlı düşüşünü kontrol altına almak ve yatırımcıların soğukkanlılıkla karar alabilmesi için bir fırsat sağlar.
- İkinci Seviye (Yüzde 13 Düşüş)
Eğer endeks ikinci seviyeye ulaşırsa (yani %13’lük bir kayıp), işlemler tekrar durdurulur. Bu durumda, piyasa duraklatma süresi genellikle daha uzun olabilir (30 dakika gibi).
Bu seviye, piyasanın ciddi şekilde kırıldığı ve yatırımcıların ciddi kararlar almak zorunda kaldığı bir dönemi simgeler.
- Üçüncü Seviye (Yüzde 20 Düşüş)
Eğer NASDAQ Composite ya da S&P 500 Endeksi, üçüncü seviyeye ulaşırsa, yani %20’lik bir düşüş yaşanırsa, tüm işlemler o gün boyunca durdurulur. Bu, en ciddi devre kesici seviyesidir ve piyasada büyük bir çöküş yaşandığı anlamına gelir.
Devre Kesicilerin Uygulama Zamanı
Devre kesicilerin işlem gününde uygulanması, borsanın genel davranışına göre değişir. Eğer sabah saatlerinde %7’lik bir düşüş gerçekleşirse, günün kalan kısmında daha fazla düşüş yaşanması riski göz önünde bulundurularak işlem durdurulur. Bu sayede yatırımcılar panik halinde işlem yapmaktan kaçınabilirler.
Devre kesici uygulamaları, genellikle daha büyük ve sistemik piyasa krizlerinde devreye girer. Örneğin, 2020 COVID-19 pandemisi sırasında yaşanan büyük piyasa düşüşlerinde NASDAQ’da ve diğer borsalarda bu tür devre kesiciler aktif olmuştur.
Devre Kesici Uygulamasının Amaçları
- Panik Satışlarını Engellemek: Hızlı bir şekilde büyük değer kayıpları yaşandığında, yatırımcılar panik yaparak toplu şekilde satış yapabilirler. Devre kesici, bu tür bir durumu engellemeye çalışır.
- Piyasayı Soğutmak: Piyasa çok hızlı bir şekilde düştüğünde, bir duraklama süresi sağlanarak yatırımcılar soğukkanlı bir şekilde düşünme fırsatı bulurlar.
- Volatiliteyi Sınırlamak: Aşırı volatilite, yatırımcı güvenini sarsabilir. Devre kesiciler, bu volatiliteyi kontrol altına almak ve daha düzenli bir ticaret ortamı sağlamak için kullanılır.
NASDAQ ve Diğer Borsalar Arasındaki Farklar
Devre kesici uygulamaları yalnızca NASDAQ’a özgü değildir. New York Borsası (NYSE) gibi diğer borsalarda da benzer uygulamalar vardır. Ancak her borsanın uygulama mekanizması ve devre kesici seviyeleri farklılık gösterebilir. NASDAQ’daki devre kesici mekanizmaları, genellikle piyasa genelindeki düşüşleri hedef alırken, bireysel şirketlerin hisselerinde de özel devre kesici kuralları bulunabilir.
NASDAQ Devre Kesici Seviyeleri ve Uygulama Detayları
Seviye | Düşüş Oranı | Ne Zaman Uygulanır? | İşlem Durdurma Süresi | Notlar |
---|---|---|---|---|
Seviye 1 | %7 | Piyasa açılışından sonra herhangi bir zaman | 15 Dakika | Seans içinde bir kez tetiklenebilir |
Seviye 2 | %13 | Seans içinde | 15 Dakika | Seviye 1 tetiklendikten sonra tekrar düşüş yaşanırsa devreye girer |
Seviye 3 | %20 | Seansın herhangi bir anında | Günün geri kalanı boyunca işlemler durur | En ağır devre kesici; ciddi ekonomik şoklar için tasarlanmıştır |
Uzun bir bölüm oldu. Son olarak birkaç ek bilgi vermek istiyoruz;
- Bu seviyeler, S&P 500 endeksine göre hesaplanır ve NASDAQ da aynı kuralları uygular.
- Açılıştan önce (%7, %13 veya %20) seviyelere ulaşılırsa, seans başlamadan da işlemler açılışta askıya alınabilir.
- Türkiye’deki yatırımcılar için bu kurallar, özellikle volatil dönemlerde pozisyon yönetimi açısından oldukça kritik.
Türkiye’den NASDAQ’a Yatırım Yapmanın Özel Koşulları Var Mıdır?
Türkiye’den NASDAQ’a yatırım yaparken, öncelikle bir uluslararası aracı kurumla çalışmak gereklidir. Türkiye’deki bankalar veya yatırım şirketleri aracılığıyla, NASDAQ ve diğer uluslararası borsalarda işlem yapabilmeniz mümkündür. Ancak yatırımcıların döviz kuru riskini ve uluslararası işlem ücretlerini göz önünde bulundurmaları önemlidir.
NASDAQ Hisselerinden Temettü Alabilir Miyim?
Evet, NASDAQ’ta işlem gören şirketlerin bir kısmı temettü (dividend) ödemesi yapmaktadır. Ancak her şirket temettü dağıtmaz. Temettü genellikle oturmuş, kâr eden ve istikrarlı büyüme gösteren şirketler tarafından ödenir.
Temettü Ödeyen Sektörler:
- Sağlık
- Tüketici ürünleri
- Enerji
- Telekomünikasyon
Temettü Ödemez (ya da nadir öder) Diyebileceğimiz Sektörler:
- Büyüme odaklı teknoloji şirketleri
- Yeni halka arz olmuş start-up’lar
Örnek:
- Apple (AAPL), Microsoft (MSFT) gibi devler temettü öder.
- Tesla (TSLA), Amazon (AMZN) gibi büyümeye odaklı firmalar genellikle temettü ödemez.
Temettü Ödemeleri Nasıl Yapılır?
Temettü ödemesi, bir hisseye sahip olan yatırımcılara, belirlenen tarihlerde nakit (veya bazen hisse) olarak yapılan kâr payı dağıtımıdır.
Temettü Süreci 4 Ana Aşamada Gerçekleşir
- Declaration Date (İlan Tarihi): Şirketin yönetimi temettü kararını açıklar ve ne kadar ödeyeceğini duyurur.
- Ex-Dividend Date (Hakkın Kesildiği Tarih): Bu tarihten bir gün önce hisseye sahip olanlar temettü alma hakkına sahiptir. Bu tarihten sonra alırsan, o dönem temettüsünü alamazsın.
- Record Date (Kayıt Tarihi): Şirket, kimin temettü alacağını resmi olarak kaydeder.
- Payment Date (Ödeme Tarihi): Temettü ödemesi yatırımcının hesabına yatar. Genelde birkaç gün veya hafta sonradır.
NASDAQ’ta Minimum Ne Kadar Para İle Yatırım Yapabilirim?
NASDAQ’ta yatırım yapmak için belirli bir minimum yatırım tutarı bulunmamaktadır. Ancak aracı kurumlar genellikle işlem başına komisyon alır ve bazı platformlar minimum yatırım tutarları koyabilir. Bu nedenle yatırım yapmadan önce bu koşulları araştırmak faydalı olacaktır.
NASDAQ Hisselerini Uzun Vadeli Mi Yoksa Kısa Vadeli Mi Tutmak Daha Avantajlıdır?
NASDAQ’taki hisse senetleri genellikle yüksek volatiliteye sahip olduğundan, uzun vadeli yatırım yapmayı tercih etmek daha az riskli olabilir. Ancak kısa vadeli alım satımlar da yapılabilir, özellikle teknik analizler ve piyasa fırsatları ile hızlı kazanç sağlamak isteyen yatırımcılar için uygun olabilir.
NASDAQ’taki Yatırımlardan Elde Edilen Kazançlar Nasıl Vergilendirilir?
NASDAQ’ta elde ettiğin gelir iki ana kalemde değerlendirilir:
- Sermaye Kazancı (Capital Gain) – Hisseni kârla satarsan: Yani bir hisseyi alıp daha yüksek fiyata satarsan, bu fark “sermaye kazancı”dır.
- Temettü Geliri (Dividend Income) – Şirketin ödediği kâr payı: Elinde tuttuğun hisse temettü (kâr payı) veriyorsa, bu da ayrı bir gelir türüdür.
ABD’deki Vergilendirme Durumu
Sermaye Kazancı için:
- Yabancı yatırımcıdan ABD devleti sermaye kazancı için doğrudan vergi kesintisi yapmaz.
- Yani örneğin 100 dolara aldığın hisseyi 150 dolara sattığında aradaki 50 dolara ABD vergi kesintisi uygulamaz.
Bu durum Türkiye’deki yatırımcı için avantajlıdır. Ancak bu kazanç Türkiye’de beyan edilmelidir.
Temettü Geliri için:
ABD, temettü gelirlerinden stopaj vergisi keser.
- Kesinti oranı: %30 (standart)
- Türkiye ile vergi anlaşması: %15’e düşer (aracı kurum doğru belgeyi iletirse)
- Ödeme şekli: Brüt temettüden kesinti yapılarak ödenir.
Eğer aracı kurum IRS (ABD Gelir İdaresi) ile gerekli W-8BEN formunu paylaşırsa, vergi %15’e düşer.
Bu oran doğrudan hisse başına temettü miktarından kesilir ve sana net tutar yatar.
Türkiye’deki Vergilendirme Durumu
Sermaye Kazancı Vergilendirmesi: Stopaj Yoktur, Beyan Vardır!
Türkiye’de, yurtdışı borsalardan elde edilen sermaye kazancı için yıllık gelir vergisi beyannamesi vermen gerekir.
- Kazanç türü: Sermaye kazancı (alıp-satım kârı)
- Vergi oranı: Artan oranlı gelir vergisi tarifesi (2024 için %15 – %40 arası)
- Beyan zamanı: İzleyen yılın Mart ayında (örneğin 2024 kazançları için Mart 2025)
- Muafiyet: 2024 için yaklaşık 150.000 TL’ye kadar gelirde istisna olabilir (değişebilir)
Aracı kurumun Türkiye’deki GİB (Gelir İdaresi Başkanlığı) ile entegre çalışmaması durumunda, bu beyan tamamen yatırımcının sorumluluğundadır.
Temettü Geliri için:
Yurtdışından aldığın temettüler de Türkiye’de gelir vergisine tabidir. Ancak ABD’de kesilen %15’lik vergi, Türkiye’deki vergiden mahsup edilebilir.
- Beyan zorunluluğu: Evet (gelir beyannamesi ile)
- Türkiye’de alınan ek vergi: ABD’de kesilen %15, Türkiye’de %20’lik orana tamamlanırsa, sadece %5 ek vergi çıkar.
- Vergiden düşme: ABD’de ödenen vergi, Türkiye’de mahsup edilir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Türkiye’de beyan edilmemiş kazançlar, vergi cezasına neden olabilir.
- Vergi oranları yıllara göre değişebilir, uzman mali müşavir desteği almak faydalı olur.
- Kripto, forex ve yurtdışı hisse yatırımları, GİB tarafından son yıllarda daha sık denetleniyor.
- ABD’de ödenen vergiler, Türkiye’de ödenecek vergiden mahsup edilebilir.
Bir Şirket NASDAQ’tan Çıkarılırsa Hisselerime Ne Olur?
Bir şirketin NASDAQ’tan çıkarılması, yani “delist edilmesi”, hissenin artık bu borsada işlem görmemesi anlamına gelir. Ancak bu durum, hisselerin tamamen değersiz olduğu ya da yok olduğu anlamına gelmez. Ne olacağı, delist edilme nedenine ve sonrasında izlenecek sürece göre değişir.
Şirket Neden NASDAQ’tan Çıkarılır?
- Finansal kriterleri karşılayamamak: Hisse fiyatı uzun süre $1’ın altında kalırsa, NASDAQ tarafından uyarı yapılır ve sonunda listeden çıkarılabilir.
- İşlem hacminin çok düşük olması: Günlük işlem hacmi belirli bir seviyenin altına düştüğünde delist edilebilir.
- Finansal raporlama yapmamak: Düzenli finansal rapor sunmayan şirketler borsadan atılabilir.
- Satın alınma ya da birleşme: Başka bir şirket tarafından satın alınırsa, o hisse artık halka açık olmayabilir.
- Gönüllü delist: Şirket kendi isteğiyle borsadan çekilebilir (örneğin özel bir şirket olma kararıyla).
Delist Durumunda Hisse Senedine Ne Olur?
- Hisseler Yok Olmaz: Delist edilse bile hala o şirketin ortağısındır. Hisselerin senin mülkiyetinde kalır.
- Farklı Bir Pazarda İşlem Görmeye Devam Edebilir: Birçok delist edilen hisse, OTC (Over-the-Counter) yani tezgâh üstü piyasalarda işlem görmeye devam eder.
- Hissenin Değeri Düşebilir: Delist edilen hisselere olan güven azaldığı için, çoğu zaman fiyatı sert düşer. Ayrıca alıcı-satıcı dengesizliği olduğu için spread (alış-satış farkı) büyür.
- Borsa Dışı Satış veya Özel Anlaşma Olabilir: Şirket başka bir şirket tarafından satın alındıysa, hisselerin karşılığında nakit ya da yeni şirketin hisseleri verilebilir.
Gerçek Hayattan Örnekler
Luckin Coffee (LK)
Çin merkezli kahve zinciri Luckin Coffee, 2020’de muhasebe skandalı nedeniyle NASDAQ’tan çıkarıldı. Hisseleri OTC piyasada işlem görmeye devam etti. Zamanla toparlandı ve tekrar büyüme gösterdi.
Yahoo! (YHOO)
Yahoo!, Verizon tarafından satın alındıktan sonra NASDAQ’tan çıkarıldı. Hissedarlar, Verizon hissesi ya da nakit karşılığı aldı. Bu bir “gönüllü delist” örneğiydi.
Yatırımcı Ne Yapmalı?
- Delist uyarılarını takip et: Aracı kurumdan gelen e-posta ya da bildirimleri önemse.
- OTC erişimini kontrol et: Aracı kurumun OTC işlem yapmaya izin verip vermediğini öğren.
- Şirket açıklamalarını takip et: Satın alma ya da iflas gibi bir süreç varsa detayları öğren.
- Panik satış yapma: Likidite düşük olduğu için sabırsızca satarsan zarar edebilirsin.

Borsanin Izinden
Araştırma EkibiBorsanın İzinden Araştırma Ekibi olarak size trading terimlerini, güncel finans haberlerini, finans başlıklarını, borsalar, forex ve kripto market ile ilgili en son gelişmeleri ve bilinmesi gerekenleri aktarıyoruz.