B Tipi Yatırım Fonu Nedir?

Selam arkadaşlar, hoş geldiniz.

Birçoğumuz birikimimizi değerlendirmek istediğimizde aklımıza ilk gelen yerler banka mevduatı ya da altın oluyor ama aslında çok daha pratik, günlük nakde çevrilebilir ve enflasyona karşı bizi koruyan bir araç daha var: B Tipi Yatırım Fonu.

Özellikle “likit fon” ya da yeni adıyla “para piyasası fonu” olarak bilinen bu araç, riski minimumda tutup düzenli getiri sağlamak isteyenlerin yıllardır vazgeçilmezi. TEFAS sayesinde artık istediğimiz bankadan, istediğimiz saatte alıp satabiliyoruz ve çoğu zaman aynı gün sonunda paramız hesabımıza geçiyor. Kısacası, mevduatın sıkıcılığı olmadan, hisse senedi kadar da dalgalanmadan birikimimizi değerlendirmenin en temiz yollarından biri. Şimdi gelin bu işin detaylarına birlikte inelim.

B Tipi Yatırım Fonları

B Tipi Yatırım Fonları, Sermaye Piyasası Kurulu’nun sınıflandırmasında portföyünün büyük kısmını (%80 ve üzeri) borçlanma araçlarına (devlet tahvili, hazine bonosu, özel sektör tahvili, repo, ters repo gibi) yatırımlara) yönelten fonlara verilen isimdir.

Eskiden sadece “B Tipi” denirken, 2014’ten sonra isimlendirme değişti ve en çok bilinen alt türü “B Tipi Likit Fon” resmen “Para Piyasası Fonu” oldu. Ancak halk arasında hala birçok yatırımcı B Tipi diye biliyor, o yüzden biz de öyle devam edeceğiz.

Bu fonlar, A Tipi fonların aksine hisse senedi barındırmaz ya da çok çok sınırlı oranda barındırabilir. Dolayısıyla fiyatı neredeyse hiç dalgalanmaz, net varlık değeri genelde 1 TL’nin çok az üstünde ya da altında seyreder. Amacı basit burada; enflasyonun biraz üstünde, risksiz denecek kadar düşük bir getiriyle paranızı eritmeden değerlendirmek. Trade yapanlar için de mükemmel bir park yeridir. Pozisyon kapatıp nakde geçtiniz, hisse bekliyorsunuz diyelim, paranız boş durmasın diye B Tipi’ne atarsınız hem günlük getiri yazar hem de istediğiniz an tekrar hisseye geçersiniz.

Şimdi bu genel çerçeveyi çizdikten sonra, biraz daha derine inip özelliklerine bakalım.

B Tipi Yatırım Fonunun Özellikleri

B Tipi fonlar kendi içinde birkaç alt türe ayrılır ama hepsinin ortak paydası düşük risk ve yüksek likiditedir. Konuya uzaktan bakınca aslında hepsi aynı mantıkta çalışır: Kısa-orta-uzun vadeli faiz enstrümanlarından düzenli getiri üretmek.

Özelliklerini madde madde sıralamak gerekirse:

• Portföyün devamlı olarak en az %80’i kamu veya özel sektör borçlanma araçlarında bulunur.
• Hisse senedi oranı sıfır ya da çok çok düşük tutulur (genelde %0).
• Günlük alım-satım imkanı vardır, çoğu fonda T+0 veya T+1 valörle para hesabınıza geçer.
• Likit fonlarda ağırlıklı ortalama vade maksimum 45 gün, tek bir enstrümanın vadesi ise en fazla 184 gündür.
• Net varlık değeri neredeyse sabittir, büyük düşüş ya da sıçrama yaşamazsınız.
• Stopaj oranları yatırımcı türüne göre değişir; çoğu yatırımcı için mevduata kıyasla vergi avantajı sağlar.
• Yönetim ücreti genellikle çok düşüktür (yıllık %0,3 – %0,9 arası).
• Profesyonel portföy yöneticileri tarafından yönetilir, bireysel tahvil-bono takibi derdiniz olmaz.

Kısacası elinizde “neredeyse risksiz” bir mevduat alternatifi duruyor ama getirisi genelde 32 gün vadeli mevduattan daha iyi, üstelik vadesiz gibi kullanıyorsunuz. Bu özellikler bir araya gelince B Tipi fonlar hem bireysel yatırımcının hem de aktif trade yapanların portföyün vazgeçilmezi haline geliyor.

B Tipi Yatırım Fonu Örnekleri Nelerdir?

Teori güzel ama somut görmek her zaman daha iyi olur. 2025 Kasım itibarıyla piyasada en çok tercih edilen, milyarlarca TL büyüklüğe ulaşmış birkaç sağlam B Tipi (para piyasası) fonu şöyle:

(Getiriler günlük olarak değişebilir.)

Bu fonların ortak özelliği hem çok büyük hacimli olmaları hem de valörlerinin çok hızlı olması. Özellikle T+0 valörlü olanlar trade yapanlar için adeta nakit gibidir.

Bunun dışında orta-uzun vadeli örnek isterseniz Ak Portföy Borçlanma Araçları, TEB Portföy Orta-Uzun Vadeli Borçlanma gibi fonlar da yine B Tipi kategorisindedir ama vade biraz daha uzundur, getirisi de ona göre değişir.

B Tipi Fonlara Yatırım Yapmadan Önce Nelere Dikkat Etmelisiniz?

Bu fonlar düşük riskli olsa da yine de birkaç kritik noktayı atlamamak lazım.

• Fonun valör süresine mutlaka bakın (T+0 mı T+1 mi?).
• Yönetim ücretini kontrol edin; %0,3 ile %1 arasında büyük fark birikir.
• Stopaj oranları yatırımcı tipine göre değişir; vergi avantajını göz önünde bulundurun.
• Günlük getiri değil yıllıklandırılmış getiriye odaklanın.
• Fonun büyüklüğü ne kadar büyükse o kadar likit ve stabildir.
• Faizlerin düşüş trendine girdiği dönemlerde vadesi daha uzun fonlar zarar yazabilir, dikkat.

Bu basit kontrollerle hem getirinizi maksimize eder hem de kötü sürpriz yaşamazsınız.

A ve B Tipi Yatırım Fonları Arasındaki Fark Nedir?

Bu soru herkesin aklını kurcalıyor, o yüzden net bir tablo vermek istiyorum:

Kısaca, paranızı büyütmek istiyorsanız A Tipi, parayı korumak ve günlük kullanmak istiyorsanız B Tipi.

Arkadaşlar, umarım B Tipi fonlar hakkında kafanızdaki tüm soru işaretlerini giderdik. Siz de trade yaparken ya da birikimlerinizi değerlendirirken bu güvenli limanı mutlaka portföyünüze ekleyin. Hem başınız ağrımasın hem de paranız boş durmasın. Diğer içeriklerde görüşmek üzere.