Herkese merhabalar.
Bildiğiniz gibi, 1 Aralık 2024 itibariyle VİOP tarafında fiyat adımları değişti. Önceden de birkaç kere niyetlenilmişti ancak hep ertelenmişti. Artık ertelememeye, uygulamaya geçmeye karar verdiler ve 1 Aralık 2024 itibariyle artık VİOP tarafında yeni fiyat adımlamasına geçtik. Bugün size VİOP tarafındaki yeni fiyat adımlamasını elimden geldiğince anlatmaya çalışacağım. Çünkü Twitter tarafında gördüğüm kadarıyla, bu yeni fiyat adımlarıyla ilgili biraz kafa karışıklığı var.
Biliyorsunuz, normalde bu tarz zincirler yerine eğitim zincirleri yapmaya özen gösteriyorum ancak bu konu önemli. Öyleyse, buyrun, şu mevzuyu bir netleştirelim.
Önce eskiden bahsedelim. Bildiğiniz gibi, VİOP tarafında ESKİDEN pay vadeli sözleşmelerde (dayanak varlığı HİSSE SENEDİ olan sözleşmelerde) fiyat adımı, sözleşmenin fiyatından bağımsız olarak, 1 kuruştu. Yani sözleşmenin fiyatı 20 lira da olsa, 500 lira da olsa, 1.000 lira da olsa, her bir fiyat adımı ancak 1 kuruş 1 kuruş artıyor veya azalıyordu. Yani 20,01 -> 20,02 -> 20,03 şeklinde. Ya da mesela 1.000,01 -> 1.000,02 -> 1.000,03 şeklinde.
Şimdi 1 Aralık 2024’ten itibaren geçerli olan yeni kural ise şöyle: Sözleşme fiyatlarına kademeli olarak ayrı fiyat adımı geliyor (aynı SPOT piyasa gibi). Artık bir sözleşmenin fiyatı 0-100 lira arasındaysa, yine 1 kuruş olarak değişim olacak. Ancak mesela,
- Fiyatı 100-500 lira arasındaki sözleşmeler için fiyat adımı 5 kuruşa,
- Fiyatı 500-1.000 lira arasındaki sözleşmeler için fiyat adımı 10 kuruşa,
- Fiyatı 1.000-2.500 lira arasındaki sözleşmeler için fiyat adımı 25 kuruşa,
- Fiyatı 2.500 üzerindeki sözleşmeler için ise fiyat adımı 50 kuruşa çıkıyor.
Pay vadelilerde böyle, peki ya endeks vadelilerde? Orada da bazı önemli değişiklikler var. Endeks 30 kontratında, yani BIST30 Vadelide eskiden kademeler 0.25 puan artardı. Şimdi 1 puan 1 puan artacak. Eskiden 10.900’den sonraki fiyat adımı 10.900,25 idi. Ondan sonraki fiyat adımı 10.900,50 idi.
Şimdi ise 10.900’den sonraki fiyat adımı 10.901, ondan sonraki fiyat adımı 10.902 olacak.
Fiyat adımları döviz kontratlarında ve gram altın’da 1 kuruştan 10 kuruşa, Ons’lu sözleşmelerde (Ons Altın, Ons Gümüş vesaire) ise 5 kuruştan 10 kuruşa yükseltildi.
Peki ya bunun amacı nedir, bizi nasıl etkileyecek?
Öncelikle kademelerin kalınlaşması beklenir, eskiden mesela vadeli endeks kontratında 4 farklı kademeye yazılan poz artık tek kademeye yazılacak, dolayısıyla tek kademede daha fazla emir göreceğiz. Emir defteri tabiri caizse çiçek gibi gözükecek. Bir örnek:
Bu zaten çok uzun süredir konuşulan ve TR için beklenen bir değişiklikti, özellikle yabancıların BİST’i ve VİOP’u terk etmesinden sonra kademeler feci zayıflamıştı, sözleşmelerde in cin top oynuyordu. Şimdi en azından kademeler daha dolu olacak. (ha aynı kapı mı, aynı kapı, görünüşte).
Ancak şunu belirtmek gerekir, normalde dünyadaki efektif ve büyüyen piyasa örneğinde, fiyat adımlarının azaltılması ve böylece likiditenin arttırılması amaçlanır. Ancak burası Türkiye, piyasamız da çok efektif bir market sayılmaz.
Peki fiyat adımlarının arttırılmasının olumsuz tarafları neler? En önemlisi, ask ve bid aralığı, yani alım satım arasındaki fark, yani spread genişleyecek, dolayısıyla scalping ve algotrading daha maliyetli olacak. Eskiden 0,25 puanla alıp satarken, artık 1 puanla alıp satar hale gelecek sistemler (eğer bu konuda yanlış düşünüyorsam algocu arkadaşların düzeltmesini rica ederim).
Bizim gibi orta vadeli swing traderlar için çok fazla değişen bir hikaye yok, genelde bu değişiklik scalping, algotrading ve day trading için önemli. 2-3 kademeye oynayanlar için 2-3 kademe artık çok daha yüksek bir fiyat hareketi anlamına gelecek.
Dediğim gibi, normalde hacim arttıkça, katılım arttıkça, yatırımcı/trader arttıkça fiyat adımlarının aşağı çekilmesi beklenir, bu da daha kolay giriş çıkış, daha iyi slipaj, daha çok işlem fırsatı demektir. Ama bizde ise fiyat adımları yukarı çekiliyor. Aslında ters bir hareket. Ancak TR piyasasının şu aşamasında bence bu hareket doğru oldu.
Herkese hayırlı olsun, umarım VİOP tarafında eskiden gördüğümüz canlılığı, kademe doluluğunu, hareketi ve bereketi tekrar görebiliriz.
Ibrahim Babadagi
Yazar1984 yılında İzmir'de doğdum. Ege Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümünden mezun olduktan sonra, çeşitli firmalarda satış yöneticiliği yaptım. 2009'dan beri finansal piyasalarda trading ile ilgiliyim.
