Mum Grafiklerine Giriş Ders 2

Arkadaşlar merhaba. Herkesin merakla beklediğini tahmin ettiğim (ciddi mesajlar aldım çünkü) Mum Grafiklerine Giriş Ders 2 başlıyor.  Başlamadan önce her zamanki gibi, eğer bu karşılıksız, beklentisiz derslere destek vermek istiyorsanız lütfen bu yazıyı Twitter’da, Facebook’ta, Whatsapp’ta paylaşın.

Geçenki derste Mum Grafiklerin ilk çıkış noktasını, renklerinin, gövdelerinin ve gölgelerinin nasıl oluştuğunu, mum hareketlerinin anlamını ve anatomisini anlatmıştım. Hatta gün içi hareketlerin bu mumları nasıl oluşturduğunu üç farklı mumla anlattım. Eğer ilk dersi okumadıysanız, bu derse devam etmeden önce mutlaka ilk dersi de okuyun. O yazıya şu linkten ulaşabilirsiniz: Tıkla. Biz şimdi ikinci derse başlayacağız. Bu ikinci ders, Mumlara Giriş Derslerinin son serisi olacak.

Başlamadan önce belirtmeliyim ki, ilk yazıyla ilgili çok olumlu mesajlar aldım. İyi dileklerini, güzel cümlelerini esirgemeyen herkese teşekkürler. Finans dünyasında herkes yeni başlayanlara bir şeyler anlatıyor, ancak anladım ki bu işe meraklı çoğu insanın temeli yok. İngilizce bilmeyen birine istediğiniz kadar ingilizce cümle kurun, anlayabilir mi? Aynı dili konuşmuyor ki? O yüzden, önce dili öğrenelim, sonra anlatılanları anlayalım, en son olarak da kendi cümlelerimizi kuralım. İşte tek amacım, size bu Teknik Analiz dilini öğretmek.

Evet, dersimize devam edelim. Bugünkü dersimiz konusu Mumların Gövdesi, Gölgesi ve Renkleri. Bildiğiniz gibi mumların gövdesi açılış ve kapanış arasındaki kısımdı. Gölgesi ise, en yüksek veya en düşük değerin açılışa veya kapanışla olan farkıydı. Aşağıdaki şemaya göz gezdirin:

Mumların eğer bir dili varsa, bu dili gövde, gölge ve renklerle konuşuyor olurdu. Yani bunları iyice öğrenirseniz, mumların ne demek istediğini anlayabilirsiniz. Mesela, aşağıdaki mum size ne ifade ediyor? Bu mumun adı Marubozu. Belki de mum dünyasının en basit ama etkili mumu.

Grafiğe bakın, mumun günlük olduğunu farz edin. Sabah 11.92 ile açılmış hisse. 11.92’nin 1 kuruş altını görmeden (çünkü görseydi gölge bırakırdı, bu grafikte gölge yok) alıcılar hisseyi yukarı sürmüş. Alıcılar güçlü. O kadar güçlü ki, hisseyi gün sonuna kadar yukarı taşımışlar.

Hisse günü 12.68 ile kapatmış. Günün en tepesinden. Dikkat, yukarıda hiç gölge yok, yani alıcılar son ana kadar güçlü ve savaşı kazanmış. Peki bu hissede gün içinde hiç mi satış gelmedi? Pekala gelebilir. Mesela aşağıdaki grafiğe dikkatli bakın:

Hisse açılır açılmaz yukarı hareket etmiş, ama saatlik mumlarda 12.41 seviyesinden satış yemiş. Burada satıcılar alıcılara üstün gelmiş. Kağıt aşağı doğru hareket etmiş. 12.07’ye kadar düşmüş. Bu seviye alıcılarla satıcıların dengelendiği seviye. Orada doji bırakmış. İkinci seansın başlangıcından sonra ise yükseliş devam etmiş, en yükseğe kadar sürmüşler hisseyi ve günü en tepeden kapatmış. Bakın gördüğünüz gibi, Marubozu günlük grafikte çok etkili bir yükseliş mumu olmasına rağmen gün içi trade edenler için saatlik mumlar farklı mesajlar veriyor. Kısa vadeciler saatlik, hatta 15 dakikalık mumlara bakarken, orta vadeciler günlük-haftalık mumlara bakar. Her iki grubun da beklentileri farklıdır. Dersimize devam edelim.

Bu Marubozu, gölgesiz, ivmeli, geniş ve yeşil gövdesiyle teknik analistlere bir alım sinyali veriyor. Neden peki? Şöyle düşünün, bir teknik analistsiniz, ilgilendiğiniz hisse sabah açılıştaki fiyatını gün içinde hiç görmedi, yükselmeye başladı. Günü de en tepede kapattı. Ne düşünürsünüz? “Alıcılar çok güçlü, devamı gelebilir, bir sonraki gün izleme listesine ekleyeyim bu kağıdı” dersiniz değil mi? Bir sonraki gün aynı sizin gibi, diğer teknik analistler de kağıda geliyor ve Kağıda para yatırıyor. Alım kademeleri çoğaldıkça kağıt yukarıya doğru yükselişine devam ediyor. Tek bir mum ama anlattıkları çok fazla. Tabi bu kesin değil, yani her “Marubozu yükseliş garantiler” diye bir şey yok. Ama iyi bir sinyaldir.

Mum Grafiklerine Giriş – Örnekler

Mesela bir örnek, aşağıdaki grafik #thyao grafiği. 16 Ocak 2018’de oluşturduğu Marubozu mumuna dikkat. Okla işaretledim. Düşüş bitmiş ve yükseliş başlamış. Sonrasında çok ciddi yukarı doğru ivmelenmiş ve yükselmiş.

Böyle çok fazla örnek bulabilirsiniz. Eğer ödev istiyorsanız, alın size ödev. Açın tradingview’i, investing’i, matriks’i, bu akşam farklı hisselerde 10 tane Maribozu bulun. Hatta bulduklarınızı bana gönderin beraber bakalım.

Şimdi Gövdeyi anlattık, özet geçersek, gövde ne kadar gölgesiz, ne kadar ivmeli, uzun ve cüsseli olursa o kadar iyi dedik. Rengine göre düşüşe veya yükselişe iyi bir sinyaldir dedik. Peki ya gölgeler? Gölgeler ne anlama geliyor?

Gölgeler de Mumların en önemli öğelerinden bir diğeri. Gölgeler bir nevi satıcıların veya alıcıların savaştığı bölgeler. Aşağıda çok gölge varsa alıcılar kazanır, yukarıda çok gölge varsa satıcılar kazanır. Bir örnek verelim.  

Grafikteki hissemiz 8.59 seviyesinde açılış ile güne başlıyor. İlk iki saat satış yiyor. Ayılar hisseyi 8.25’lere kadar satıyor. Bu arada çok az alıcı var. Satıcılar güçlü. 8.25 seviyesi bazı boğaların dikkatini çekiyor ve alıma başlıyorlar.

Neden bu seviye boğalar için alım seviyesi? Bunun onlarca cevabı olabilir. Tüm grafiğe bakmadan anlaşılmaz. Belki burası uzun süredir bir destek seviyesi olarak çalışıyor. Belki bir harmonik pattern’in D ayağı, belki bir ortalamaya değdi vesaire. Bir sürü nedeni olabilir. Tek bildiğimiz, bu seviye boğaları uyandırıyor ve alım geliyor. Alım o kadar güçlü ki, gün sonuna kadar hisse 9.18’e kadar çıkıyor. Günün kapanmasına yakın bazı hisse sahipleri karı cebe atıyor, hisseyi satıyor.

Bu satış hissenin tepesinde ufak bir gölge bırakıyor, ancak hisse çok düşmeden 9.12’de kapanıyor. Bakın, aşağıdaki gölge çok uzun, yukarıdaki gövde de çok zayıf değil. İki güzellik yan yana. Hem alıcılar hisseyi yukarı taşıyıp gölge bırakmış, Hem de açılış ile kapanış arasında çok güzel, geniş, içi dolu bir yeşil gövde var. Bu mum yine dikkat çekici bir mum, alım yönünde. Akşam kapanış analiz eden benim gibi orta vadeciler, kapanışa bakarak işlem yapanlar bu hisseyi yine radara alıyor.

Risk severler hemen, garanticiler bir teyit mumu daha bekleyip, hisseye dalıyor. Eğer satıcılar da umudu kesmişse, alıcılar iyice güçleniyor ve hisse yükselişe devam ediyor. Buna bir örnek aşağıda: #doas’ın 2 Aralık 2016’daki mumu.

Aynı anlattığım gibi, günlerce süren bir düşüş trendi sonrası boğalar artık yeter deyip 7.30 seviyelerinden alıma başlamış. O gün çok ciddi bir ralli ile kağıt 7.78’de kapatmış. Aşağıda uzun gölge, yukarıda uzun gövde. Harika bir mum. Yükseliş hemen başlamamış, ancak 4-5 gün sonra başlayan yükseliş kalıcı olmuş ve ciddi bir yükseliş sergilemiş hisse. Yalnız belirteyim, her mum %100 çalışacak diye bir şey yok. Bunlar tek mumluk seriler. Çoğu teyit gerektirir, teyit gelse bile Yükseliş hiç bir zaman garanti değildir. Hep derim ya, borsa’da kazanma olasılığı en yüksek ihtimale oynarsınız, elinizi güçlendirirsiniz. Bir hisseye girmek için teknik olarak 5 tane haklı nedeniniz olabilir, ama o hisse halen düşebilir.

Arkadaşlar, daha anlatacaklarım çok, ancak 29 tweet oldu, artık duralım. Bu dersi Mumlara Giriş Ders 2 olarak alın. Bundan sonrası biraz daha çetrefilleşiyor. Daha ileri seviye mum formasyonlarına gireceğiz. Oraya geçmeden, çalıştıklarımızı pekiştirelim, Marubozu arayın, altı uzun gölgeli, üstü uzun gövdeli mumlar arayın, hissenin bu mumlara verdiği tepkilere bakın, notlar alın. Çalışmayana ekmek yok. Umarım yararlı bir ders olmuştur. İyi akşamlar. (Lütfen, yazıyı beğendiyseniz aşağıdaki paylaşım tuşlarından paylaşmayı unutmayın.) Ayrıca Mum Grafikleriyle ilgili detaylı Wikipedia sayfasını da herkese öneririm.

Bu dersin devamı, Mum Formasyonları Ders 1 – Doji yayında, Aşağıdaki linke tıklayarak ikinci derse devam edebilirsiniz.