Herkese merhaba dostlar, bugün sizlere finansal piyasalarda sıklıkla kullanılan bir terimi, “valör” terimini anlatacağım. Bu terimi belki ilk defa duymuş veya anlamlandıramamış olabilirsiniz ancak hisse senedi alıp satarken veya fon alıp satarken hep gördüğünüz T+1 veya T+2 gibi terimler direkt olarak valör ile alakalıdır.
Biraz detaya girelim.
Valör Nedir? Valör Tarihi Ne Demektir?
Finansal piyasalarda önemli bir kavram olan valör, yatırımcılar ve bankalar tarafından sıkça kullanılan bir terimdir. Bu kavram, işlemlerin ne zaman geçerli hale geleceğini belirleyen tarih anlamına gelir. Valör tarihi, özellikle para transferlerinde, hisse senedi alım satımlarında ve mevduat hesaplarında karşılaşılan bir terimdir. Peki valör ne anlama geliyor ve neden bu kadar önemlidir? Devam edelim.
Valör Ne Demektir?
Yukarıda da bahsettiğim gibi, valör, bankacılık ve finans dünyasında, bir işlemin ya da fon transferinin geçerli olduğu tarih anlamına gelir. Yani bir işlem yapıldıktan sonra bu işlemin resmen hesaplara yansıdığı veya faize tabi tutulmaya başladığı tarih, valör tarihidir. Örneğin, bankaya bir para yatırdığınızda, bu paranın faize işlemeye başladığı gün valör tarihidir veya bir hisse senedi sattığınızda elde ettiğiniz parayı kullanabilmeye başladığınız gün valör tarihidir.
Valör Tarihi Nedir?
Valör tarihi, finansal işlemlerin geçerlilik kazandığı günü ifade eder. Bu tarih, yapılan işlemin türüne göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, bir hisse senedi alımında, valör tarihi genellikle işlem gününden sonraki iki iş günüdür (T+2). Bu süreçte işlem tamamlanır ve alıcı, hisselerini fiili olarak teslim almış olur.
T+2 Nedir?
Aynı şekilde, bir hisse senedi sattıysanız, paranızı hemen çekip kullanamazsınız, 2 gün beklemeniz gerekir. Bu da sistemde T+2 olarak tanımlanır. Yani TAKAS + 2 gün. Yani, siz hisse senedi sattığınızda takas gerçekleşir, hisse senedi karşıya geçer, para size gelir, ancak bu paranın valörü TAKAS + 2’dir. Yani takasın gerçekleştiği günden 2 gün sonradır.
Spor (Spot) Valör Ne Anlama Gelir?
Spor (Spot) valör, genellikle döviz işlemleri ve para piyasası işlemlerinde kullanılan bir terimdir. Bu terimin doğrusu aslında Spot Valör’dür ancak dilde kullanıla kullanıla SPOR VALÖR olarak yerleşmiştir.
Spor valör, işlemin yapıldığı tarihten iki iş günü sonra geçerli hale gelen işlemi ifade eder. Yani, döviz veya emtia piyasasında bugün bir alım-satım işlemi yapıyorsanız, bu işlemin valör tarihi iki iş günü sonrasıdır. Bu T+2 olarak adlandırılan bir kuraldır, özellikle uluslararası işlemlerde geçerlidir.
Dekontta Yazan Valör Ne Anlama Geliyor?
Bir dekont üzerinde görülen valör, işlemin resmi olarak ne zaman geçerli olduğunu belirtir. Dekont üzerindeki valör tarihi, işlem yapılan paranın hesaplara ne zaman geçtiğini veya faize işlemeye ne zaman başladığını gösterir.
Valör Nasıl Hesaplanır?
Valör tarihi, genellikle işlem gününden belirli bir süre sonra belirlenir. Örneğin, hisse senedi işlemlerinde T+2 kuralı geçerlidir, yani işlem tarihinden iki iş günü sonrası valör tarihi olur. Mevduat işlemlerinde ise bankadan bankaya değişen süreler söz konusu olabilir. Hafta sonları ve tatil günleri valör hesaplamasında dikkate alınmaz. Valör sadece iş günü olarak hesaplanır.
Valör Tarihi Neden Önemlidir?
Valör tarihi, fonların faize tabi tutulmaya başladığı veya transfer edilen paranın hesaplarda görünmeye başladığı gün olduğu için yatırımcılar açısından son derece önemlidir. Yanlış hesaplanan veya dikkate alınmayan bir valör tarihi, yatırımcıların getiri kaybına uğramasına neden olabilir.
Fon Alım Satımı ve Hisse Senedi İşlemlerinde Valör
Fon alım satım işlemlerinde de valör tarihi, paranın fon hesabına geçiş yaptığı ve işlem gördüğü tarihi ifade eder. Hisse senedi işlemlerinde olduğu gibi fon alım satımlarında da valör tarihi genellikle T+2 günüdür. Bu süreç, yatırımcının fonu fiili olarak elinde bulunduracağı tarihi belirler.
Ancak şu unutulmamalıdır, hisse senedi sattıktan sonra bedel hesaba yansır, onu başka bir hisse senedi alımında aynı gün kullanabilirsiniz, ancak kendi hesabınıza çekip başka bir işlem yapmak için T+2’yi beklemek zorundasınız.
Mevduat Hesaplarında Valör
Mevduat hesaplarında valör tarihi, hesaba yatırılan paranın faize işlemeye başladığı günü ifade eder. Bankalar, mevduat hesabına yatırılan paranın faize başlama tarihini valör olarak adlandırır ve bu tarih, faizin doğru hesaplanabilmesi için kritik öneme sahiptir.
Para Transferlerinde Valör Tarihi
Para transferlerinde de valör tarihi önemli bir yer tutar. Özellikle uluslararası para transferlerinde, transferin ne zaman karşı tarafa ulaşıp ulaştığı, valör tarihiyle belirlenir. İşlem yapılan gün ve transferin ulaştığı gün arasında fark olabileceğinden, valör tarihi dikkatle takip edilmelidir.
Valör Atlama Nedir?
Valör atlama, bir işlemin valör tarihi ile gerçekleşme tarihi arasında herhangi bir gün farkı olmadan işlem yapılması durumudur. Örneğin, Midas gibi platformlarda, işleminiz gerçekleştikten sonra hemen geçerli olur ve valör atlaması yapılır. Bu durum, genellikle yatırımcılar açısından avantajlıdır, çünkü bekleme süresi ortadan kalkar.
İleri Gün Valörlü İşlemlerin Avantajları ve Dezavantajları
İleri gün valörlü işlemler, belirli bir tarihte yapılacak işlemlerin önceden planlanmasını sağlar. Bu tür işlemler, özellikle volatil piyasalarda riskten kaçınma stratejisi olarak kullanılabilir. Ancak dezavantajı, piyasa koşullarının değişmesine bağlı olarak, ileri gün işlemlerinin beklenen sonucu vermeme ihtimalidir.
Buraya kadar okuduğunuz için teşekkür ederiz, sitemizdeki diğer başlıklara, teknik analiz derslerine, açıklamalı hisse analizlerine, trade psikolojisi tecrübe paylaşımlarına ve Atölyemize de bakmayı unutmayın.

Ibrahim Babadagi
Yazar1984 yılında İzmir'de doğdum. Ege Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümünden mezun olduktan sonra, çeşitli firmalarda satış yöneticiliği yaptım. 2009'dan beri finansal piyasalarda trading ile ilgiliyim.