Dostlar, herkese merhaba.
Borsanın İzinden BLOG’u en önemli borsa rehberiniz yapmak için çalışmalara ekibimizle devam ediyoruz. Ben İbrahim Babadağı, size bugün “derinlik” konusunu anlatacağım ve özellikle derinlik teriminin Borsa İstanbul’daki hisselerde sıklıkla kullanılan ve konuşulan halinin tam olarak ne anlama geldiğini açıklığa kavuşturacağız.
Müsaitseniz başlıyorum.
Hisse Derinliği ve Analiz
Trading dünyasında hisse senedi derinliği, traderların ve hatta belki de yatırımcıların karar alma sürecinde önemli bir yer tutar. Bir hissenin derinliği, bir hissenin emir defterinde bulunan alış ve satış emirlerinin kademelerine ve bu kademelerdeki emirlerin sayısına ve miktarına verilen isimdir.
Bu derinlik, yatırımcıya ve trader’a bir hisse senedinin piyasadaki durumunu, likiditesini, mevcut arz ve talep yoğunluğunu, arz ve talep dengesini ve potansiyel fiyat hareketlerini anlama fırsatı verir.
Peki, hisse derinliği nedir ve nasıl analiz edilir? Bu makalede, bu sorulara detaylı yanıtlar bulacaksınız.
Borsada Hisse Derinliği Nedir?
Bir hisse senedinin derinliği, o hisse senedinde belirli bir fiyatta ne kadar alıcı veya satıcı olduğunu gösteren bir göstergedir. Derinlik ekranı genelde ikiye ayrılır ve sol tarafta alıcılar, sağ tarafta satıcılar bulunur. İlgili hisse senedinin (veya söz konusu finansal ürünün) mevcut kademelerindeki alım ve satım emirleri bu ekrandan izlenebilir.
Aşağıda mesela Şekerbank’ın (SKBNK) derinlik ekranını görüyorsunuz. Gördüğünüz gibi, derinlik ekranında sol tarafta ALIŞ emirleri aşağı doğru kademe kademe yazılmışken, sağ tarafta da SATIŞ emirleri kademe kademe yukarı doğru yazılmıştır.
Mesela, SKBNK’ın aşağıdaki ekranında 1,37TL fiyatta 423 ayrı emir, toplam 6.190.000 LOT alım emri vardır. Hemen altındaki kademede, yani 1,36TL fiyatta toplam 122 ayrı emir, 6.942.000 LOT alım girmiştir.
Aynı şekilde, satış tarafına bakarsak, 1,38TL fiyatta mevcut 199 emirde, 6.360.000 adet lot satıştadır. Hemen üstündeki kademe olan 1,39TL fiyatta toplam 204 emir, 7.153.000 adet lot satıştadır.
Burada kafalar karışmasın, mesela Ahmet ve ben iki kişi olarak 1,37’ye iki alım emir girersek, buradaki emir adedi 2 adet olur. Ancak ben emrimde 1.000 lot almak istersem, Ahmet de 500 lot almak isterse, ADET kısmı 1.500 adet gözükür. Bu konu önemlidir.
Örnek SKBNK derinlik ekranı:
Borsa ekranlarında görebileceğiniz bu derinlik, o anki piyasa yapısını, alıcı ve satıcıların sayısını ve hangi fiyat aralıklarında yoğunlaştıklarını analiz etmenize olanak sağlar. Özellikle yüksek hacimli hisse senetlerinde derinlik, yatırımcının alım satım stratejilerinde kritik bir rol oynar.
Hisse Derinliği Nasıl Analiz Edilir?
Hisse derinliği analizi, yatırımcıya ve trader’a o hissenin alım satımının kolaylığını, kademelere yerleşmenin veya kademelerden çıkmanın rahatlığını, hangi tarafta ne kadar emir biriktiğinin bilgisini verir. Yani aslında hisse senedinin mevcut piyasa koşullarını değerlendirme fırsatı sunar. Bu analiz sırasında dikkate alınması gereken bazı temel unsurlar şunlardır:
- Kademe Sayısı: Hisse derinliğinde yer alan kademe sayısı, piyasadaki arz ve talep seviyesini gösterir. Yüksek kademe sayısı, derin bir piyasa yapısını işaret eder ve bu durum genellikle daha stabil fiyat hareketlerine yol açar.
- Emir Büyüklükleri: Belirli bir fiyatta bekleyen emirlerin büyüklüğü, bu fiyat seviyesinin piyasa tarafından ne kadar önemli görüldüğünü gösterir. Büyük emirler, genellikle güçlü bir destek veya direnç noktası olarak kabul edilir.
- Anlık Emirler ve Piyasa Tepkisi: Ani büyük alış veya satış emirleri, piyasanın yön değiştirmesine neden olabilir. Bu nedenle, derinlik analizi sırasında anlık emirlerin piyasa üzerindeki etkisini izlemek önemlidir.
Hisse Derinliği Ne Anlama Gelir?
Hisse derinliği ne kadar kalabalıksa, hisse o kadar likittir, o hisseye o kadar çok ilgi vardır, yani market o kadar kalabalıktır. Bir hisse senedinin derinliğinin kalın olması, piyasa katılımcılarının o hisseye olan ilgisini gösterir. Yüksek likidite, genellikle düşük volatilite ile ilişkilendirilir ve bu da yatırımcıların daha güvenli bir şekilde işlem yapmalarını sağlar. Derinliği düşük hisselerde ise fiyat hareketleri daha volatil olabilir ve bu durum riskli trade fırsatları sunar.
Mesela, derinliği düşük hisselerde, likiditesi sınırlı, hacimsiz hisselerde eldeki 1.000.000TL ile çok agresif hareketler yaratılabilirken, derinliği yüksek, likiditesi yüksek, hacimli hisselerde 1.000.000TL belki sadece 2 kademedeki emirleri alır.
Forex’te Hisse Derinliği Nedir?
Forex piyasasında hisse derinliği, genellikle likidite sağlayıcılarının sunduğu alış ve satış fiyatları arasındaki farklar olarak değerlendirilir. Forex piyasası merkeziyetsiz olduğu için hisse senetlerindeki gibi bir emir defteri mevcut değildir. Ancak, likidite sağlayıcıların sunduğu fiyatlar, yatırımcının piyasa derinliğini anlamasına yardımcı olabilir.
Hisse Derinlik Analizinin Avantajları
Hisse derinlik analizi, yatırımcılara bir dizi avantaj sunar:
- Piyasa Hızını Anlama: Derinlik analizi, piyasanın ne kadar hızlı hareket ettiğini ve hangi fiyat seviyelerinin kritik olduğunu anlamanıza yardımcı olur.
- Destek ve Direnç Seviyelerini Belirleme: Büyük emirler genellikle önemli destek ve direnç seviyelerini işaret eder. Bu seviyelerde yapılan işlemler, fiyatın yönünü belirlemede etkili olabilir.
- Risk Yönetimi: Derinlik analizi, ani fiyat hareketlerine karşı korunmanızı sağlar. Hangi seviyelerde büyük emirlerin olduğunu bilmek, riskinizi daha iyi yönetmenize yardımcı olabilir.
- Slipajı Minimuma İndirme: Derinliği takip ederek almak veya satmak istediğiniz hisse senetlerindeki “alım-satım” farkını, yani slipajı minimuma indirebilirsiniz.
Hisse Derinlik Analizinin Trade Stratejisindeki Yeri
Hisse derinlik analizi, trade stratejilerinizde kritik bir rol oynar. Özellikle yüksek volatiliteye sahip hisselerde, doğru analiz yaparak daha isabetli alım-satım kararları verebilirsiniz. Kademe sayıları, emir büyüklükleri ve piyasa tepkileri gibi faktörleri göz önünde bulundurarak, stratejinizi piyasa koşullarına uyumlu hale getirebilirsiniz.
Hisse Derinliklerini Nereden Görebiliriz?
Borsa İstanbul’da işlem yapan yatırımcılar, aracı kurumların sunduğu platformlar üzerinden hisse derinlik verilerine ulaşabilirler. Genellikle bu platformlar, yatırımcılara detaylı emir defteri görüntüleme imkânı sunar. Ayrıca, bazı veri sağlayıcılar da piyasa derinliği konusunda yatırımcılara bilgi sunmaktadır.
Hisse Derinliğinde Kaç Kademe Vardır?
Borsa İstanbul’da hisse senedi derinliği genellikle beş kademeli olarak sunulur. Bu kademeler, yatırımcıların mevcut fiyat seviyelerinde ne kadar alıcı ve satıcı olduğunu görmesine olanak tanır. Ancak, farklı aracı kurumlar ve veri sağlayıcılar bu kademeleri genişletebilir.
Buraya kadar okuduğunuz için teşekkür ederim, Borsanın İzinden’in diğer sitelerini, Atölyeyi, Mentoring’i, Fırsatlar’ı gezmeyi ve Komünitemize katılmayı unutmayın.
