Arkadaşlar, bugün sizlere, yani küçük yatırımcılara, küçük traderlara bahsedilmeyen, sizlerden hep gizlenen bir kaç konuyu masaya yatıracağım.
Bu siteye giriyorsanız siz de yakından takip ediyorsunuzdur diye düşünüyorum. Sevgili borsamız 20 Mart 2019 civarlarında 106.000’i zirve yaptıktan sonra yaklaşık 2 aylık bir düşüş trendinde. Şu aralar siyasi gelişmelerin de ittirmesiyle uçurumdan aşağı iyice yuvarlandı ve bugün, yani 14 Mayıs 2019 tarihi itibariyle 86.000-87.000 civarlarında. Aşağıya #bist100 #xu100 endeksinin haftalık grafiğini koyuyorum ki gözünüzde düşüş iyice ete kemiğe bürünsün.
Grafikte kırmızı dikdörtgen içerisinde aldığım kısım son 2 ayki düşüşü gösteriyor. Türkiye gibi riskli bir ülkede çok iyi niyetli bir temenni olsa da ben borsamızın buralarda bir dip çalışması yapabileceğini, belki bir ihtimal aşağıdaki yükselen trende değip dönüşe geçeceğini düşünüyorum. Ancak konumuz şu an bu değil, bu yazıda çok farklı bir şeye odaklanacağım. Başlığımız “sizlerden saklanan gerçekler”.
Görüyorsunuzdur, bol takipçili borsa hesapları (ben dahil) sürekli “şöyle yap, böyle yap, yanlış yapıyorsun, doğrusu bu, stop ol, karı sür” vesaire diye üst telden yorumlar yapıyor. Gören bizi kral zannediyor. KY diyor ki “ulan galiba herkes kazanıyor, bir ben kaybediyorum”. Borsa üstatları (!) sürekli akıl veren pozisyonda, her işlemi olumlu veya kafa kafaya. Aksine küçük yatırımcı ise tüm sermayeyi eritiyor.
Küçük Yatırımcıya Satılan Hayaller
Arkadaşlar, çok net söylüyorum, yok öyle bir şey. Bu piyasada kimse kral değil. Lütfen bu tür algıların hiç birisine itibar etmeyin. Benim sizden farkım belki daha tecrübeli olmam, daha iyi grafik okumam, bir stratejimin olması, saatlerce günlerce aylarca bu konuya çalışmam. Ancak ben veya borsa üstatları (!) para kaybetmiyor mu?
Çok açık söyleyeyim, bu son günlerde oluşan satıcılı piyasada aktif işlem yapıp PARA KAYBETMEDİM diyen kişi oranı %5’i geçmez. O %5’in de yarısı şans faktörüyle, kalan yarısı kendi yeteneğiyle kazanmıştır. Yani bu 2 aylık satıcılı piyasada küçük yatırımcı, üstat, piyasa yapıcı kim olursa olsun %97’si para kaybetmiştir.
Para kazanan %2,5 da #viop‘ta endeks short basmıştır, hisse bazlı vurkaç yapmıştır (psikolojisi müsaitse) vesaire. Ancak size Twitter aleminde kimse “para kaybettiğini” söylemeye cesaret edemediği için siz zannediyorsunuz ki herkes kral. Herkes algı peşinde. Peki, soru şu: Neden para kaybettiklerini söylemiyorlar?
Çok basit bir iki nedeni var. En büyük nedeni, size para kaybettiklerini söyleylerse size nasıl umut – hayal satacaklar? Kendi fildişi kulelerinde sizler gibi küçük yatırımcılara sesleniyorlar, büyüyü bozarlar mı hiç? Kendi egolarına “ben de hata yapabilirim” cümlesini yedirmezler.
Size de “bu adam da para kaybediyor bak” dedirtmezler. Halbuki baştan beri söylüyorum, bu işte para kaybetmek de var, para kazanmak da. Bazen olur 6 ay para kazanamazsın, son 6 ay öyle bir para kazanırsın ki toparlarsın. 5 kere 5 lira kaybeder, 1 kerede 50 lira kazanırsın.
Sakın ama sakın “ben bu işi bilmiyorum, millet kazanıyor, ben kaybediyorum” psikolojisine yenik düşmeyin. Bu sizi oyun dışına iter, bitirir, çöktürür, yanlış kararlar vermenizi sağlar. Bu piyasada herkes eşit, çalıştığıyla, gözlerini kanattığıyla, öğrendiğiyle eşit.
Kimseyi kendinize iyi veya kötü örnek almayın. Günün sonunda kar/zarar ekranıyla siz baş başasınız. Çalışacaksınız, bu işi öğrenene kadar düşük parayla hatta demoyla işlem yapacaksınız, saatlerce değil, günlerce, haftalarca, aylarca böyle gidecek bu. Kimse sizi zengin etmeyecek, siz de kısa yoldan zengin olmayacaksınız. BUNU UNUTUN! Yok öyle bir şey. Bu hayalle ne kadar çok yaşarsanız o kadar beter dibe çökersiniz. 10 yıl sonra “ulan keşke girmeseymişim borsaya” dersiniz. Bu işte kısa yoldan zenginlik YOK!
Bu işte yavaş yavaş, stabil gelir var, sermayeyi büyütmek var. Ancak “işi gücü bırakır borsadaki gelirimle geçinirim” hayalinizi rafa kaldırın. Bu olmaz değil, olur, ancak olması için ne yapıyorsunuz? Ne kadar çalışıyorsunuz? Ne kadar zaman harcıyorsunuz? Bunları düşünün.
Ahmet Şerif İzgören’in bir lafı var, “bedava peynir sadece fare kapanında olur“. Yok öyle “abi borsa da harika bir yermiş, gireyim de biraz para kazanayım” piyasası. Bu böyle olsaydı ben de “abi doktorlukta iyi para var dur yarın bir iki ameliyat alayım” derdim değil mi?
Uzatmayayım, lütfen hayalleriniz yere bassın, önce emek verin, sonra karşılığını bekleyin. Her şey çok güzel olacak evet, ama ondan önce her şey çok zor olacak. Yani güzellikten önce zorluk var, kan var, ter var, gözyaşı var, saatlerce teknik analiz çalışmak var.
Umudunuzu kaybetmeyin. Ama lütfen ve lütfen riskinizi iyi yönetin. Tüm parayı tek hisseye gömmemek, kademeli alım, düşük parayla işlem yapmak. Onlarca formülü var. Bunların bir kısmı websitemde var, büyük bir kısmını henüz yazmadım, yazacağım. Ancak lütfen tuzağa düşmeyin, gözlerinizi açın. Selamlar.
Bu yazımı sevdiyseniz, şu yazılarıma da göz gezdirmenizi tavsiye ederim:
Az bilinen gerçeklerden. Bu oyunun kaybetmeyi yönetme gerçeği 🙂
Yazılarınızı en baştan okuyorum da . Endeks dediğiniz yerde dip yapmış 🙂