Dostlar, merhaba.
Konu başlığı oldukça ilgi çekici olsa gerek, değil mi?
Size bu yazımda, 15 yıllık bir Trader olarak, 2023’ün ilk 4 ayında neden performans olarak patladığımı kendi bakış açımla ve yorumlarımla birlikte paylaşacağım.
Evet, malum, yakından takip edenlerle birlikte hep beraber inanılması güç bir süreç yaşadık. 2022 boyunca Borsa İstanbul, tarihinde nadiren gördüğü şekilde bir ralli yaptı ve neredeyse %300 yükseldi.
Yeni gelenler ve eskiler, alaylılar ve profesyoneller, ortadan alanlar ve zirveden alanlar, hemen hemen her koşulda, her olasılıkta para kazandılar. Piyasa affetti, yarışa tekrar dahil etti, kendi elleriyle herkese para dağıttı.
Bu dönemde borsada işlem yapan kişi sayısı neredeyse ikiye katlandı.
Bu rallinin ve bu borsa popülerliğinin elbette ki sebebi vardı.
Her yılın borsada kendi ruhu, kendi dili, kendi karakteri vardır. 2022 de “paranın gidecek bir yer bulamadığı ve enflasyon üstü getiri için borsaya aktığı” yıldı.
Yıllardır kademe kademe oyun dışı bırakılan yabancı payı, yerlileri markette etkin oyuncu yaptı, yerlilerin bir kısmı da “bıyıklı” diye tabir ettiğimiz egemenlerin (!) adamıydı. Hem bu grubun yaptığı veya göz yumduğu operasyonlar, hem hacimsiz ve yukarı sürmeye uygun tahtalar, hem KY’nin de bu furyaya dahil olması derken, 2022 Borsa İstanbul’un en performanslı senesi oldu.
Herkes kasasını katladı, inanılması güç paralar kazandı.
Bunlardan biri de bendim.
2022’de normalde hayal edemeyeceğim paralar kazandım. Neredeyse tüm trendi VİOP’ta sürdüm. Bankacılık rallisinden de, diğer sektör rallilerinden de yararlandım.
Biliyorsunuz, benim tarzım kapanış odaklı, swing trade bazlı trend takipçiliği. 2022’de Borsa İstanbul, tam da benim tarzıma uygun hareket etti ve ödülümü de verdi.
Öyle ki, 2022’nin Aralık ayında trading kasam o yılın başlangıcının neredeyse 9 katına çıktı.
Ve 2022 bitti.
Öncelikle, aşağıya bir grafik bırakıyorum. Aynı grafikte, yan yana 2022 ve 2023’ün karşılaştırması.
Gördüğünüz gibi, 2023’te mumların %60-70’i kırmızı. 2022’de ise toplasan 10 tane kırmızı var yok. Üstelik, 2022’nin kırmızıları cılız, gövdesiz, zayıf ve güçsüz. 2023’ün kırmızıları ise gövdeli, büyük, sert ve korkutucu.
Tabi, 2023 henüz bitmedi, ancak manzaranın pek iç açıcı olmadığını anlamak için bu bile yeterli.
Manzara öyle sert ki, 2022 sonrası unuttuğumuz ayı ve testere piyasasıyla bizi tokat gibi (tekrar) tanıştırdı.
Ancak, biz 2021 ve 2022 sonrası bu piyasayı unutmuştuk. Tüm alışkanlıklarımız değişmişti. Piyasanın affediciliğine güvenmiştik, nereden alırsak alalım para kazanmaya alışmıştık.
2023’te de ülkede hiçbir şey değişmediğine göre, hala alternatif yüksek bir getiri olmadığına göre, hala para enflasyon karşısında dayak yediğine göre, hükümet hala aynı olduğuna göre, kötü ekonomik yönetim devam ettiğine göre, 2023’te de tüm manzara aynı şekilde devam eder diye düşünmüştük.
Üstelik önümüzde, ekonomi-politik olarak çok da benzer başka bir ülkenin borsası da vardı. Arjantin Merval endeksinin manzarası şu şekildeydi:
Ancak, kazın ayağı öyle olmadı.
2023’ün ilk 4 ayı tam bir ayı-testere piyasası oldu. Herkesin ezberi bozuldu, dayak geri geldi, tokatlar şiddetlendi.
Ben şanslı kesimdendim, çünkü Ocak ayındaki sert tokattan sonra pozisyon büyüklüğümü düşürmüş ve dayağı daha “yönetilebilir” hale getirmiştim. O yüzden çok fazla dayak yemedim, ancak çok fazla dayak yiyen onlarca kişi tanıdım.
2023 Nisan bugün itibariyle, kasam gördüğü zirveden yaklaşık %17 geride. Batanların, %50 kasa eritenlerin yanında belki hiçbir şey.
Hatta, sadece 2022’de 9’a katlamış bir kasanın %17 düşüşünden ne olacak yahu, dediğinizi duyar gibiyim. Evet, maddi olarak belki hiçbir şey olmayacak, yine döneceğiz ve kazanacağız, ancak bunun manevi kısmı biraz yıpratıcı.
Manevi kısmı derken, kendimle ilgili hiçbir şüphem yok, ancak Twitter’da seslendiğim 150bin kişi ve Borsa Atölyemde analizlerimle yardımcı olduğum 2.500 kişi ve onların sorumlulukları beni manevi olarak yordu.
Bu kısmı bir köşeye bırakıyorum şimdilik. Ana konumuza dönelim.
2023’te Bir Trader Olarak Short’a Geçmekte Neden Geciktim?
Peki ne oldu da, 15 yıllık bir Trader olarak ben, üstelik Trader hayatı Forex’te, yani LONG’UN VE SHORT’UN TAMAMEN KARDEŞ OLDUĞU bir markette başlayan ben, 2023’te SHORT’A geçmekte bu kadar geciktim?
Aşağıdaki grafikte aslında tüm düşüş manzarası, tüm kırılımlar mevcut. Tamam, grafik sonradan oluşmuş ama en azından en öndeki turuncu takozun sert kırılımı bile önemli bir sinyaldi. Üstelik bu tarz onlarca farklı “ben düşüyorum abi” diyen setup vardı bu yılın Ocak-Şubat ayında. Endeksten çok önce sinyaller gönderen öncü kağıtlar vardı.
Peki neden her tepki yükselişine elimizde tuzla koştuk?
Öncelikle, bunun sebeplerinden biri 2021 ve 2022 gibi, normal şartlarda kesinlikle gerçekleşmeyecek devasa yükselişlerin ve devasa kazançların gözümüze indirdiği perde.
Ülkede hiçbir şey değişmediğine göre, 2023’te de aynı rallinin, ufak düzeltmelerle de olsa, devam edeceğini öngördüm. Düşüşleri de o bahsettiğim “ufak düzeltmeler” olarak gördüm.
Çok uzun zamandır “long-only” devam eden piyasa, bizi de “long-only” bakış açısına kilitledi. “sell the rallies” tarafına geçmem gerekirken, “buy the dips” tarafında ısrar ettim. Halbuki artık düşüşler alım fırsatı değil, yükselişler satış fırsatıydı. Bunu çok geç algıladım çünkü 2021-2022’nin amansız rallisi tarafından kör edilmiştim.
Bu alaylı ve profesyonel traderların sıklıkla yaşadığı “uzman körlüğü” aslında. Artık işin içine o kadar girersin ki, üçüncü bir göz olarak mevzuyu analiz edebilme yeteneğin sekteye uğrar. İşte bu sekteye uğramışlık, short tarafı hep göz ardı etmemi sağladı.
Üstelik, yabancı oranı neredeyse %20’ye düştü piyasada, yani paranın tamamı yerliye kaydı, piyasaya yön veren Varlık Fonu gibi büyük hükümet grupları oluştu, hükümetin 2023 gibi bir seçim yılında borsayı bu kadar salacağı ihtimali kafama hiç oturmadı.
Muhtemelen VF hala alım yapıyor ve endeksi tutmaya çalışıyor ancak onların bile yönetemediği daha büyük paralar çıkışa devam ediyor. Artık beklentileri veya öngörüleri nedir bilemiyorum.
Ek olarak, yukarıda da bahsettiğim gibi, ülkede 2022 rallisini oluşturan şartlardan değişen hiçbir şey yok, hala enflasyon var, hala alternatif getiri mevcut değil, hala ülkenin devasa şirketleri ucuz (temelciler için), hala borsanın getiri potansiyeli yüksek.
2022’yi oluşturan şartlarda hiçbir şey değişmemişken, neden 2023 de 2022 gibi olmasın ki diye düşünüyorsun ister istemez.
Bir de, ülkenin kader seçiminin bu yıl olması ve eskiden tam fokus finansal piyasalarla ilgilenen beynimin bir kısmının seçime kayması, Twitter hesabımı bile ağırlıklı seçim yorumlarına ayırmam da algılama ve karar verme yeteneğimi bozdu.
Tüm bu şartlar dahilinde, 2023’ün ilk 4 ayında, “long” ısrarımda direttim ve piyasadan 2022’de kazandığım paranın küçük bir kısmını geri piyasaya verdim.
Buna hiç üzülmüyorum, nedenlerini biliyorum, bu döngüyü nasıl kıracağımı ve tekrar nasıl para kazanacağımı biliyorum, sizlere de anlatıyorum. Ancak siz benim düştüğüm çukurlara tekrar düşmeyin diye yaşadığım her şeyi de bu bloga yazıyorum ki, ileride yetişecek olan Traderların eline bir ışık tutuşturmuş olalım.
Halil Cibran, Ermiş kitabında şöyle diyor:
“Aranızdan biri tökezler de düşerse, arkasından gelenler için düşmüş demektir. Onun ayağına takılan taş, arkasındakilere uyarı olmalıdır.”
Unutmayın dostlar, düşmek değil de, kalkamamak asıl sorundur.
Enseyi karartmak yok, mücadeleye devam.
Kazanacağız, en çok da başka çaremiz olmadığı için kazanacağız
Alışkanlıklar bazen en büyük düşmanımız oluyor. Aslında işlem yapma oyunda olma alışkanlığı sanki bu hatayı yaptıranların biri. Çok güzel özetlemişsiniz yaşadıklarımızı. Elinize sağlık
Emeğine sağlık güzel analiz etmişsiniz durumu…
Hocam biz sayenizde kazanmayı ne nerden alınır onu öğrendik trend takip etmeyi onu sürmeyi nerde işleme girip nerde çıkmamız gerektiğini öğrendik. Canınız sağolsun para kaybedilir kazanılır önemli olan insan kazanmak insanlara değer katmak. Ben sizden önce çok para kaybettim şuanda hala kaybetiklerimin çeyreğini kazanamadım ama sizi tanıdım tekrardan bu öfkeli olduğum piyasaya hatalarımın benden kaynaklandığını sizin sayenizde öğrendim. Çok zor zamanlardan geçiriyorum ama sayenizde enseyi hiç karartmadım hep bi umut verdiniz bana ne zaman tökezlesem açtım yazıları okudum videolarınızı seyrettim keşke her insan burda sizin kadar dürüst öz eleştiri yapabilecek kadar cesur olabilse selam olsun size …
Biste 2022 yılının haziran ayında ayak bastım ibrahim hocanın ısrarıyla küçük meblağ ile viop korkumu yendim 3-5 kontrat yaparken artık spot işlem açmam o da neymiş derken, hem piyasa uyardı hem de başkan. Hem viop hem spot kar ile kapattım istediğim gibi olmasada bu sene viop tecrübesi bana iyi geldi. önümzdeki rallide m.city agresifliğinde kevin de bruyne soğuk kanlılığıyla işlemlere girmek umuduyla 🙂
Acele etmeyelim yeterli başkanın dediği gibi yavaş yürüyene kimse çelme takmaz.
Abi biz seni neden “Hüstad” kategorisine koymadık, işte bu yüzden. Kazandığında nasıl kazandığını, kaybettiğinde neden kaybettiğini açık seçik yazıyorsun. Bu nasıl güzel bir yazıdır, teşekkür ederim. Ellerine sağlık. Bereketli, bol kazançlar dilerim her zaman. “Enseyi karartmak yok, mücadeleye devam.”