Finansal piyasalarda işlem yapan herkesin sıklıkla kullandığı, bu piyasalarda işlem yapmaya başlayanların da sıklıkla gördüğü ve anlamaya çalıştığı iki kelime, Short ve Long. Kimisi “buradan Long oldum” diyor, kimisi “burası tam Shortluk” diyor, kimisi “Long’ları avladılar” diyor, kimisi “Shortlarınıza dikkat edin” diyor. Diyor da diyor.
Peki nedir bu Short olmak veya Long olmak?
“Ben short pozisyon açtım” deyince ne anlamalıyız, “ben long pozisyon açtım” deyince ne anlamalıyız. Sırayla başlayalım.
Uzun Pozisyon (Long) Ne Demek?
Long pozisyon açmak, ya da Türkçe tabiriyle uzun pozisyon açmak demek, piyasaların yükseliş yönüne doğru pozisyon açmak demektir. Long pozisyon açan biri, piyasaların veya işlem yaptığı ürünün yükseleceğini düşünerek buna para yatırır. Ürün herhangi bir coin, bir hisse senedi, bir parite veya kıymetli madenler olabilir, fark etmez. Herhangi bir ürün eğer yükselecekse ve sen de bu yükselişe pozisyon açacaksan, otomatik olarak LONG olmuş oluyorsun.
O zaman Long pozisyon ne demek? Long Pozisyon açmak ne demek? Bir ürünün fiyatının yükselişine para yatırmak demektir.
Long Pozisyon Açmanın, Uzun Pozisyon Açmanın Avantajları Nelerdir?
Piyasalar, özellikle sermaye piyasaları, hisse senetleri, şirketler, ekonomiler doğası gereği büyüme odaklıdır. Şirketler yatırımlar yapar, yeni ürünler geliştirir, satışlarını arttırmak için optimizasyon yapar, satın almalar ve birleşmeler gerçekleştirir. Keza, ülke ekonomileri de artan nüfusu daha refah içerisinde yaşatabilmek için büyümek zorundadır.
Dolayısıyla siz long pozisyon açtığınızda, uzun pozisyon açtığınızda bu büyüme çabasına ortak olmuş olursunuz, bir nevi rüzgarı arkanıza almış olursunuz.
Long pozisyon açmak insanların psikolojisine de daha uygundur, çünkü insanlar hep bir “hayatta kalma ve büyüme, gelişme, zenginleşme” psikolojisiyle yaşayagelmişlerdir. Bu haliyle “long” olmak insanın içgüdüsel istekleriyle de örtüşür.
Long olmak aynı zamanda piyasanın çok büyük bir çoğunluğuyla aynı yerde olmak demektir çünkü piyasada short işlem açanların sayısı çok düşüktür. Genelde insanlar piyasaların yukarı yönlü hareketlerinden para kazanmak için pozisyon açarlar.
Long Pozisyon Açmanın, Uzun Pozisyon Açmanın Dezavantajları Nelerdir?
Marketler sürekli yükselmez, bazen çok yükseldikten sonra dinlenirler, konsolide olurlar, testere piyasasına bağlanırlar veya düşerler. Kar satışları gelir, “bana yeter” diyenlerin satışlarını görürüz.
Dolayısıyla bu tarz satışlar fiyatların yükselmesini engeller, hatta fiyatların düşmesine sebep olur.
Bu tür dönemlerde LONG pozisyon açmak size para kaybettirebilir veya yeterince para kazanamaz hale gelirsiniz.
O yüzden sürekli LONG pozisyonda ısrarcı olmak zaman zaman dezavantajlı bir şeye dönüşebilir.
Long Pozisyon Nasıl Açılır?
Herhangi bir hisse senedini, coini, emtiayı, pariteyi SATIN ALDIĞINIZDA otomatik olarak LONG pozisyon açmış olursunuz. Ekstra bir şey yapmanıza gerek yoktur. Kaldıraçlı bir LONG pozisyon açmayı düşünüyorsanız onun yöntemleri farklıdır ancak spot piyasada fiyatı yükselecek diye satın aldığınız herhangi bir üründe, bu açmış olduğunuz pozisyon LONG işlemidir.
Kısa Pozisyon Açmak, Short Pozisyon Açmak, Short Olmak Nedir?
Short pozisyon açmak, short olmak, kısa pozisyon açmak, LONG’un tam tersi yerde konumlanmaktır. Yani, piyasaların veya ilgili ürünün düşüşüne para yatırmak demektir. Eğer bir piyasanın veya bir ürünün düşeceğini düşünüyorsanız SHORT yönlü işlem açarsınız. Yani kısa pozisyon açarsınız. Yani açığa satarsınız veya vadeli ürünlerde short işlem açarsınız. Bu herhangi bir üründe, hisse senetlerinde, coinlerde, forexte sıklıkla yapılan bir işlemdir ancak kalabalıklar tarafından tercih edilmez.
O zaman short pozisyon ne demek, short olmak ne demek, kısa pozisyon açmak ne demek? Bir ürünün fiyatının düşüşüne para yatırmak demektir.
Short Pozisyon Açmanın, Kısa Pozisyon Açmanın Avantajları Nelerdir?
- Kısa pozisyonlar, yani short pozisyonlar, yani düşüş yönüne açılan pozisyonlar size fiyatın düşüşünden de para kazanma imkanı verirler. Böylece sadece LONG yönlü düşünenlerin para kazanamadığı dönemlerde para kazanabilirsiniz.
- Düşüşler çok hızlı ve sert olduğu için, short işlemlerden normalden daha yüksek tutarlı paralar kazanabilirsiniz.
- Short işlem açabilmek sizin çift yönlü işlem yapabilmeniz anlamına gelir ve bu haliyle psikolojiniz ve özgüveniniz de artar.
Short Pozisyon Açmanın, Kısa Pozisyon Açmanın Dezavantajları Nelerdir?
- Short işlem açtığınızda kalabalığın tam karşısına konumlanırsınız ve eğer kalabalık sizin short açtığınız üründe daha istekliyse ve alıma devam ederse terste kalabilirsiniz.
- Short tarafta konumlanan kişiler ve pozlar azınlıkta olduğu için, sık sık ve ani şekilde “short squeeze” denilen, “short sıkıştırmaya” tabi kalabilirler, bu da zararı çok hızlı bir şekilde arttırabilir.
- Tüm piyasalar, ürünler, şirketler ve ekonomiler büyüme odaklı olduğu için, short işlem açtığınızda aslında doğal olarak bu büyümenin karşısına konumlanmış olursunuz, yani rüzgarı karşınıza alırsınız.
Short Pozisyon Nasıl Açılır?
Short pozisyon açabilmeniz için aracı kurumunuzla görüşüp bir “açığa satış sözleşmesi” imzalamanız gerekir. Eğer vadeli piyasada (VİOP’ta mesela) işlem yapıyorsanız da kolayca short işlem açabilirsiniz. Ancak açmadan işlemin yapılış mantığını ve yöntemini çözmeniz gerekir. Spotta açığa satış veya vadeli piyasada short konusu tahmin ettiğinizden bir tık daha karmaşıktır.
Short Pozisyon Ne Zaman Kapanır?
Short pozisyonlar yeteri kazancı gördüğünüzde kendinizin kapatabileceği veya pozisyon zarar ederse ve “zararı kes” emir seviyesine gelirse otomatik kapanacak pozisyonlardır. Siz kendiniz de kapatabilirsiniz veya limit emirle otomatik olarak da kapatılmasını isteyebilirsiniz. VİOP gibi kaldıraçlı piyasalarda bazen aracı kurumlar da sizin short işlemlerinizi teminat yetmezliğinden otomatik olarak kapatabilir.
Yatırım Stratejimizde Shortun ve Longun Yeri Nasıl Olmalıdır?
Short ve Long tek başına açılabildiği gibi, karşılıklı olarak da açılabilir ve “hedge” mekanizmasından ve “hedging”’den yararlanılabilir. Hedging bir riskten korunma yöntemidir ve piyasaların yükselip düşeceği belli olmadığı zamanlarda çift taraflı poz alarak kazançlarınızı koruma yöntemi olarak da bilinir.
Marketin ve ürünün ve piyasanın ve ekonominin durumuna göre de shortlar veya longlar kapatılır, sadece tek pozda para kazanmaya devam edilebilir.
Bir örnek verelim. Uzun zamandır Ereğli hisse senedi taşıyorsunuz. Yani Ereğli’de LONG’sunuz. Çok da iyi kazandınız. Ereğli hisse senedi bir konsolidasyona girdi ve bir süre yatay gitmesi ve hatta düşmesi bekleniyor. Siz maliyetinin size verdiği rahatlıktan, kazancın keyfinden ve Ereğli’ye olan gelecek güveninizden dolayı Ereğli’yi satmak istemiyorsunuz. Ancak zarar da etmek istemiyorsunuz. Dönüp EREĞLİ’de taşıdığınız miktar kadar SHORT pozisyon açarsanız, pozisyonunuz dengelenir. LONG pozisyonda EREĞLİ’nin düşüşünden para kaybedersiniz ama diğer SHORT pozisyonunuz para kazanır. Böylece karınız da, zararınız da eşitlenir ve önceki kazançlarınız sabitlenir.
Sonrasında, EREĞLİ’nin yoluna tekrar yukarı yönlü devam edeceğini düşündüğünüz bir zaman gelince, elinizdeki SHORTLARI kapatırsanız, eski LONG’larınız kalır ve yükselişten tekrar para kazanmaya devam edebilirsiniz.
Bu örnekler çoğaltılabilir.
Short Açınca Zarar Nasıl Hedge Edilir? Long Açınca Zarar Nasıl Hedge Edilir?
Yukarıda anlattığım gibi, long pozisyonlarınız aynı üründe veya ürünün bulunduğu endekste (BİST30 gibi) short pozisyon açarak hedge edilebilir. Veya short pozisyonlarınız varsa, düşüşün devam edeceğini düşünüyorsanız ancak kısa süreli yükselişte de para kaybetmek istemiyorsanız, aynı zamanda LONG poz açarak, shortunuzu hedge edebilirsiniz.
Yazılarınız çok iyi.
Teşekkürler.