Borsada Kazanmak: Son Zamanlarda Herkesin Kazanması Şans mı?

Dostlar, fırsatım varken kısa bir yazı yazmak istedim sizlere. Hem dertleşmiş oluruz, hem de son zamanlarda bana sıkça sorulan bir soru var, onun cevabını sizlere vermiş olurum. Soru şu:

• Hocam, son 5-6 aydır borsa ile ilgileniyorum. Çok da iyi kazandım. Borsada kazanmak bu kadar kolay mı, yoksa şanslı mıyım? Yorumunuz nedir? Düşünceniz nedir?

Şimdi hep beraber buna cevap arayacağız. Daha doğrusu, cevabı bende zaten var, kendi fikirlerimi anlatacağım sizlere. Uygunsanız başlıyorum. Şimdi, bazı şeyleri direkt masaya koymakta yarar var. Şu konu çok net: 10 yılı geçkindir bu piyasada aktif olarak işlem yapıyorum. Hiç bir dönemde, son 1 yıldaki gibi bolca para dağıtılan, her kağıdın, özellikle yan tahtaların bu kadar yükseldiği, borsada kazanmak konusunun bu kadar kolay olduğu bir döneme denk gelmedim. Evet, zaman zaman sağlam ralliler oldu. 2008 Krizi sonrası 1 yıl süren 2009 rallisi, yine ortalama 1 yıl süren 2017 rallisi bunlara örnek gösterilebilir. Bu ralliler de bayağı para kazandırdı. Ancak bu sefer olay biraz daha farklı. Borsada kazanmak bu sefer daha kolay.

Neden farklı? Çünkü bu sefer endeksin tamamının sürüklendiği bir yükselişten ziyade, sığ, manipülatif, temel olarak bakıldığında çoğu külliyen zarar tahtalar, yani yan tahtalar yükseldi. Hem de öyle böyle değil, en kötü kağıt 3’e 4’e katladı. BIST30’un tamamı, BIST100’ün de büyük bir kısmı gram hareket etmedi. Bunun onlarca nedeni var. Belki sosyal medya ve telegram gruplarının artması, belki yeni gelen 600bin üzeri yeni yatırımcı, belki hükümetin paraya gidecek yer bırakmaması ve yeni yatırımcı tarzının “hızlı para” sevdası vesaire.

Bunlar benim alanım değil. Ben malum, fiyatla ve trendle ilgileniyorum. Benim için Trend büyüktür diğer tüm nedenler. Şimdi, yalan yok, hepinizin bildiği gibi, ben de bu sağlam yükseliş sırasında daha önce hiç kazanmadığım kadar paralar kazandım. “Neden böyle oluyor, neden dev firmalar yerinde sayıyor, neden bir masa bir sandalye firmalar 4’e katladı” gibi sorgulamaların tuzağına düşmedim. Sadece ve sadece fiyata odaklandım çünkü benim için temeli iyi veya kötü hisse yok, benim için fiyatı yükselen veya fiyatı düşen hisse var. Ben de yükseliş dalgasını gördüm, sörf tahtamı alıp plaja koştum, iyi de sörf yaptım. Halen yapıyorum. Ta ki dalga bitene kadar. Şimdi esas konuya gelelim.

Soru neydi? Soru şuydu: “hocam ben yeni başladım, bu kazançlar şans mı yoksa sürekli böyle kazanılabilir mi?”. Lafı uzatmadan, eveleyip gevelemeden, direkt söyleyeyim, bu kazançlar şu anki konjonktürün getirdiği, şu anki şartların şekillendirdiği, muhtemelen geçici kazançlar. Bu ne demek? Bu şu demek: borsada orta ve uzun vadede bu kadar kolay para kazanamayacaksınız. Belki de para kaybedeceksiniz. Yani aslında sorunuzun cevabı şu: evet, şanslı bir dönemde borsaya katılmış oldunuz.

Bakın, aşağıdaki grafiği iyice inceleyin. Bizim borsaya yeni gelen yatırımcıların/traderların neredeyse tamamının yan tahtalara para yatırdığını biliyoruz. İşte yan tahtaların endeks grafiği. Sağ taraf son 1 yılın haftalık mumu, sol taraf ise geçmiş yılların.

Bu sağdaki devasa yükseliş gökdeleninde aramızda 600bini geçkin yeni borsacı dahil oldu. Belki de bunlardan biri sizsiniz. Şimdi grafiğe iyice bakın. Sizce bu döneme denk gelmeniz şans değil mi? Daha önce borsa tarihinin hiç bir döneminde yan tahtalar bu kadar yükselmemiş, bu kadar değerlenmemiş. BIST30 ise yerlerde sürünüyor. Dolayısıyla, doğru zamanda, doğru yerdeydiniz. Daha doğrusu: doğru zamanda, doğru yerdeydik.

Borsada Kazanmak: Doğru Zamanda Doğru Yerde Olmak

Doğru zamanda doğru yerde olmak, bilinçli olsun veya olmasın, iyi bir şeydir. İyi kazandık, güzel bir dalga yakaladık, iyi sörf yaptık. Belki dalgalar daha da devam edecek, belki buraya kadarmış. Buna çok takılmayın. Asıl mesaja geleyim. Çünkü ana konu ve ana mesaj orada:

Şunu unutmayın, her dalga gibi, bu dalga da sonlanacak. Rüzgar bitecek. Deniz göl gibi olacak. Sörf yapamaz hale geleceksiniz. Bir nevi, balon patlayacak. Bu kaçınılmaz. Sizin yapmanız gereken şey kendinizi sürekli geliştirmeye devam etmek. Bu dönemde borsaya denk gelmeniz sizin için şans. Bu dönemde “ben paramı kazanırım, nasıl olsa bu işi çözdüm, her ortamda hallederim” diyorsanız, bu şans geçici olur, piyasa şartları değişince tükenir gidersiniz. Üst üste yanlış pozisyonlarda, kazandığınız tüm sermayeyi eritir, sonra küfreder çıkarsınız.

Yok, “borsa harika bir yermiş ya, iyi bir dönemde denk geldim borsaya, iyi de kazandım, ancak şartlar hep böyle gitmeyecek, yağmur da yağacak, ben iyisi mi, şemsiyeye yatırım yapayım” derseniz, bu şans sizin için kalıcı hale gelir. Kendinizi tanırsınız, strateji ve sistem geliştirirsiniz, belki çift taraflı piyasada her iki yöne de işlem yaparak kazanmayı öğrenirsiniz. Veya hava yağmurluyken sörf tahtasıyla plaja gitmemeyi öğrenirsiniz. Bunların hepsi, piyasanın size sunduğu şansı yeteneğe çevirmektir.

Hani yazmıştım ya şu yazıda, borsada kazanmak için değil, yetenek kazanmak için trade edin diye. Aynı hikaye. Borsa size bu dönemde yeteneğe yatırım yapmanız için rahat bir zaman dilimi verdi. Siz de bunu bilin ve kendinize yatırım yapın. Çünkü bu dalgaları bu kadar kabartan şu rüzgar dindiğinde, deniz göl gibi olduğunda asıl belli olacak kimin çıplak yüzdüğü. Borsada kazanmak kolayken, kendinizi geliştirin. Borsada kazanmak konusu ileride bir gün kolay olmayacak. Her şey normale döndüğünde çıplak olmayanlarla yine burada, kendimizi geliştirmeye, borsa konuşmaya devam edeceğiz.

Özetle, size verilen bu borsada kazanmak şansını sonsuz zannetmeyin. Size verilen bu şansı kullanın ve olası kötü günlere hazırlanın. İyi kaptan fırtınalı havada belli olur, şu an gemi zaten gidiyor. Bir şey yapmanıza gerek yok. Ancak fırtınalı havada da mücadelede geriye düşmeyecek kadar kendinizi donatmalısınız.

Derdimi anlatabildim umarım. Selamlar, saygılar, sevgiler dostlarım. Bol kazançlar, kendinize iyi bakın.